કોણ છે બાલેન શાહ? જેમને નેપાળમાં સત્તા સોંપવા માંગે છે Gen Z આંદોલનકારી

Balen Shah: નેપાળ હાલ ફરી એકવાર ભારે રાજકીય ઉથલપાથલનો સામનો કરી રહ્યું છે. લાખો વિદ્યાર્થીઓ અને યુવાનો રસ્તાઓ પર ઉતરી આવ્યા છે અને સંસદ ભવનને ઘેરી લીધું છે. વડાપ્રધાન કે.પી. શર્મા ઓલી દેશ છોડવાની તૈયારીમાં છે. નેપાળમાં આને Gen Z આંદોલન નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ સમગ્ર ઘટનાક્રમના કેન્દ્રમાં એક નામ ઉભરીને સામે આવ્યું છે, જે છે બાલેન્દ્ર શાહ, જેને લોકો બાલેન શાહ પણ કહે છે.

કોણ છે બાલેન શાહ?

બાલેન શાહ કાઠમંડુના મેયર છે. તેઓ નેપાળના યુવાનોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. આ જ કારણ છે કે તેઓ અન્ય કોઈ પણ મેયર કરતા અલગ છે અને જ્યાં મોટાભાગના મેયર ભાગ્યે જ તેમની નગરપાલિકાઓથી આગળ ધ્યાન આપી શકે છે, ત્યાં આ વ્યક્તિ નેપાળના આ મોટા આંદોલનના કેન્દ્રમાં આવીને ઉભો રહ્યો છે.

ટાઇમ મેગેઝીનની યાદીમાં સ્થાન મળ્યું

ટાઇમ મેગેઝીનની 2023ની યાદીમાં ટોચની 100 હસ્તીઓમાં સામેલ થવા અને ધ ન્યૂ યોર્ક ટાઇમ્સ જેવા પ્રખ્યાત મીડિયા સંસ્થાઓ દ્વારા કવર થવા પરથી બાલેન શાહનો પ્રભાવ જાણી શકાય છે. સોશિયલ મીડિયા પર તેમના ઘણા ફોલોઅર્સ છે અને તેમની પોસ્ટ્સ રાષ્ટ્રીય ચર્ચા જગાવે છે. તેમની જીવનશૈલી યુવાનો માટે રોલ મોડેલ બની ગઈ છે, જેના કારણે તેઓ સરળતાથી આ મોટા આંદોલનનું નેતૃત્વ કરી શક્યા.

એન્જિનિયરથી રેપર અને મેયર સુધીની સફર

સિવિલ એન્જિનિયર અને રેપર તરીકેની કારકિર્દી બાદ, બાલેન શાહ રાજકારણમાં આવ્યા. તેમણે કાઠમંડુના મેયર તરીકે ચૂંટણી જીતી. રાજકારણમાં તેમનો અણધાર્યો ઉદય, યુવાનોમાં તેમની લોકપ્રિયતા અને પરંપરાગત રાજકીય પક્ષોથી લોકોનો મોહભંગ થતાં, બાલેન યુવાનોના હીરો બની ગયા.

કેવી રીતે બાલેન શાહ આંદોલનનું કેન્દ્ર બન્યા?

સોશિયલ મીડિયા પર રાજકારણીઓના બાળકોની વૈભવી જીવનશૈલી વિરુદ્ધ #Nepokid ટ્રેન્ડ થયા બાદ, સરકારે ઇન્ટરનેટ નિયંત્રિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. તેના જવાબમાં, Gen Z એ શાંતિપૂર્ણ વિરોધ પ્રદર્શનો શરૂ કર્યા, જેના પર સરકારે કડક કાર્યવાહી કરી. આ પોલીસ કાર્યવાહીમાં નેપાળમાં 20 લોકોના મોત થયા અને સેંકડો ઘાયલ થયા, જેમાં એકલા કાઠમંડુમાં 18 પ્રદર્શનકારીઓ માર્યા ગયા.

આ આંદોલનને બાલેન શાહએ ટેકો આપ્યો. તેમણે એક ફેસબુક પોસ્ટ દ્વારા ભ્રષ્ટાચાર અને સોશિયલ મીડિયા પર પ્રતિબંધના વિરોધમાં Gen-Z રેલીને સમર્થન આપ્યું. ઉંમર મર્યાદાના કારણે તેઓ પોતે રેલીમાં ભાગ ન લઈ શક્યા, તેમ છતાં તેમણે યુવાનોના અવાજને સાંભળવો જરૂરી ગણાવ્યો.

બાલેનને સત્તા સોંપવાની માંગ તેજ થઈ

બાલેન શાહે આ રેલીને Gen Z નું સ્વયંસ્ફૂર્ત આંદોલન ગણાવ્યું અને કહ્યું કે, અમે યુવાનોની આકાંક્ષાઓને સમજવા માગે છે. તેમણે રાજકીય પક્ષોને આ આંદોલનનો સ્વાર્થ માટે ઉપયોગ ન કરવાની અપીલ કરી અને પોતે સામેલ ન હોવા છતાં, પ્રદર્શનકારીઓને સંપૂર્ણ ટેકો આપ્યો.

આ સંજોગોમાં, વડાપ્રધાન કે.પી. શર્મા ઓલીના રાજીનામા અને બાલેનને નેતૃત્વ સોંપવાની માંગ તેજ થઈ છે. ગૃહ મંત્રી રમેશ લેખકે પણ પોલીસ કાર્યવાહીમાં થયેલા મૃત્યુ બાદ નૈતિક આધાર પર ઓલીને રાજીનામું આપ્યું છે. નેપાળના યુવાનો હવે બાલેનને મેયર પદ છોડીને દેશની કમાન સંભાળવા માટે આગ્રહ કરી રહ્યા છે.

ઓલી વિરુદ્ધ બાલેનનો સંઘર્ષ

કાઠમંડુના 34 વર્ષીય મેયર બાલેન અને 72 વર્ષીય પૂર્વ વડાપ્રધાન ખડ્ગ પ્રસાદ શર્મા ઓલી વચ્ચેનો જૂનો સંઘર્ષ હવે ગંભીર સંકટમાં ફેરવાઈ ગયો છે. આ વિવાદનું મુખ્ય કારણ કાઠમંડુ મેટ્રોપોલિટન સિટીના 3,500થી વધુ કર્મચારીઓ અને શિક્ષકોને છેલ્લા ચાર મહિનાથી પગાર ન મળતા તેમણે મેયર બાલેન પાસે મદદની વિનંતી કરી છે.

આ પણ વાંચો: સોશિયલ મીડિયા જ નહીં નેપાળમાં Gen-Zના જુવાળ પાછળ 'નેપો કિડ્સ' પણ જવાબદાર! જાણો ઈનસાઈડ સ્ટોરી

કેવી રીતે વિવાદ શરૂ થયો?

ઓલી અને બાલેન વચ્ચેનો વિવાદ ત્યારે શરૂ થયો જ્યારે કાઠમંડુ મેટ્રોપોલિટન સિટી (KMC) એ ગેરકાયદેસર બાંધકામો અને જાહેરાતો હટાવવાનું શરૂ કર્યું. બાલેન શાહના વિરોધ છતાં, તેમણે ગેરકાયદેસર માળખાં તોડી પાડવા માટે બળપ્રયોગ કર્યો, જેમાં નેપાળ કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી (UML) સાથે સંકળાયેલા એક વ્યક્તિનું બાંધકામ પણ સામેલ હતું. આને કારણે, UMLના નેતાઓએ બાલેનને શારીરિક નુકસાન પહોંચાડવાની ધમકી આપી.

વધુ તણાવ ત્યારે વધ્યો જ્યારે બાલેને નદી કિનારા પરના ગેરકાયદેસર રહેવાસીઓને હટાવવાનું પગલું ભર્યું. આમાંના ઘણા રહેવાસીઓ UMLના સમર્થકો હતા. કે.પી. શર્મા ઓલીએ આ સ્થિતિનો ફાયદો ઉઠાવીને બાલેન પર ગરીબો પર હુમલો કરવાનો આરોપ લગાવ્યો.

બાલેન શરૂઆતથી જ સરકારી નીતિઓનો વિરોધ કરતા આવ્યા છે. આજે જ્યારે Gen Z આંદોલન શરૂ થયું, ત્યારે દરેક વખતની જેમ બાલેને પણ તેને પોતાનો પૂરો ટેકો આપ્યો. તેમના ટેકાથી આ આંદોલનને વેગ મળ્યો અને યુવાનોએ તેમને દેશની સત્તા સોંપવાની માંગ કરી છે.