કોરોના વેરિયન્ટના ભણકારા .

કોવિડ-૧૯ અથવા સર્વમાન્ય પરિભાષામાં કોરોના રોગચાળાના ઘણાં વર્ષો પછી પણ, આ રોગનો વાયરસ સક્રિય રહે છે. હોંગકોંગ, સિંગાપોર અને થાઇલેન્ડમાં રોગ ફેલાવવા માટે જવાબદાર વેરિઅન્ટ અગાઉ JN.1,, ઓગસ્ટ ૨૦૨૩ માં સૌપ્રથમ ઓળખાયો હતો. આ ઓમિક્રોન વેરિઅન્ટનો એક પ્રકાર છે, જે વધુ ચેપી છે. તાજેતરના દિવસોમાં કોવિડના કેસોમાં ઝડપથી વધારો થયો છે અને ભારતમાં પણ અત્યાર સુધીમાં ૨૫૭થી વધુ સક્રિય કેસ નોંધાયા છે, જેનાથી ચિંતાનું મોજું ફરી વળ્યું છે. ૧.૪ અબજ લોકોની વસ્તી ધરાવતા દેશમાં આ સંખ્યા નજીવી લાગે છે, છતાં તેને અવગણવી ન જોઈએ. 

કોવિડ ખાસ કરીને આરોગ્ય કર્મચારીઓ અને નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા જૂથો, જેમ કે વૃદ્ધો અને બાળકો માટે સમસ્યારૂપ બની શકે છે. જેનું સ્મરણ થતાં વેંત ખાલીખમ રસ્તાઓ અને ભૂત રડે ભેંકાર જેવા મહાનગરોનું સ્મરણ થાય છે એ કોરોનાના ભણકારા ભારતીય જનજીવનને ધૂ્રજાવી મૂકે એવા છે.

અહેવાલો અનુસાર, સરકાર પરિસ્થિતિ પર નજર રાખી રહી છે. કોવિડ-૧૯ના વારંવાર ઉદભવ દર્શાવે છે કે તે હવે સ્થાનિક રોગમાં ફેરવાઈ ગયો છે. તાજેતરના ચેપમાં વધારો થવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. આમાં રસીથી પ્રેરિત રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં ઘટાડો, બૂસ્ટર ડોઝ ન લેવા અને ટોળાની રોગપ્રતિકારક સામુદાયિક શક્તિમાં ઘટાડો સામેલ છે. 

કરણ નીતિઓ અપનાવવી પડશે.

ઘણા વિકસિત દેશો દર વર્ષે COVID-19 રસીના બૂસ્ટર ડોઝ આપી રહ્યા છે, ખાસ કરીને એવા જૂથોને જે વધુ જોખમ ધરાવે છે. હવે ભારતે પણ આ મોડેલ પર વિચાર કરવો પડશે. વૃદ્ધો, ગંભીર બીમારીઓ ધરાવતા લોકો અને આરોગ્ય કર્મચારીઓને નિયમિત રસીકરણ માટે પ્રાથમિકતા આપવી જોઈએ. બદલાતા વેરિઅન્ટ્સને અનુરૂપ આ રસીઓને પણ અપગ્રેડ કરવી આવશ્યક છે. એમઆરએનએનું વિજ્ઞાાન એવું છે કે તેના પર આધારિત રસીઓ પ્રમાણમાં ઝડપથી બદલી શકાય છે, અને રસીઓ બહાર પાડવા માટેનું માળખું પહેલેથી જ અસ્તિત્વમાં છે. આટલા મોટા પાયે CoWIN એપનો ઉપયોગ કરવાની ક્ષમતાએ ગત રોગચાળા દરમિયાન ખૂબ જ ટૂંકા સમયમાં લાખો લોકોને રસી આપવામાં સક્ષમ બનાવ્યા હતા. તૈયારી ફક્ત રસીઓ સુધી મર્યાદિત ન હોવી જોઈએ. આમાં જાગૃતિ અને લોકોના વર્તનમાં પરિવર્તનનો પણ સમાવેશ થવો જોઈએ. ગુજરાતમાં સાત એક્ટિવ કેસ છે અને કેરળમાં આંકડો સો સુધી પહોંચવા આવ્યો છે.

જાગૃતિ અભિયાન લોકોને ડરાવવા માટે નહીં, પરંતુ સરળ પણ અસરકારક નિવારક પગલાં પર ભાર મૂકવા માટે ચલાવવા જોઈએ. ભીડવાળા જાહેર સ્થળોએ માસ્ક પહેરવા, નિયમિતપણે હાથ ધોવા અને ખરાબ હવાની અવરજવરવાળી જગ્યાઓ ટાળવી જોઈએ. આ પ્રકારની સાવધાની પ્રાથમિક રીતે આ ચેપનો ફેલાવો રોકી શકે છે. આ પગલાં અપનાવવાથી મોટો ફરક પડી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યાં વસ્તીની ગીચતા વધારે હોય ત્યાં. સકારાત્મક વાત એ છે કે તાજેતરના વૈશ્વિક વિકાસને ધ્યાનમાં રાખીને આપણે તૈયારી પ્રત્યે સભાન છીએ. ત્રણ વર્ષની તીવ્ર વાટાઘાટો પછી, કાયદેસર રીતે બંધનકર્તા મહામારી કરાર પર સંમતિ સધાઈ છે. વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠનના સભ્ય દેશોની તાજેતરની વિશ્વ આરોગ્ય સભામાં તેને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. કરારમાં જણાવાયું છે કે રસી અને જરૂરી સંસાધનો બધા માટે ઉપલબ્ધ હોવા જોઈએ અને એક મજબૂત રાષ્ટ્રીય યોજના તૈયાર હોવી જોઈએ.

જોકે, પેથોજેન અને ડેટા શેરિંગ સંબંધિત પેથોજેન એક્સેસ અને બેનિફિટ શેરિંગ સિસ્ટમ્સ (PABS) પર વાટાઘાટો ચાલુ છે. ભારત માટે આ વૈશ્વિક ધોરણો સાથે જોડાવું અને આંતરરાષ્ટ્રીય માળખામાં સક્રિયપણે ભાગ લેવો મહત્ત્વપૂર્ણ છે. ફરતા રોગકારક જીવાણુઓને ઓળખવા, સુધારેલા ડોઝ સાથે રસીકરણ કવરેજને વિસ્તૃત કરવા, બાયોફાર્મા ક્ષેત્રમાં રોકાણ કરવા અને વધુ વ્યક્તિગત સ્વચ્છતા અને નિયમિત આરોગ્ય તપાસ સુનિશ્ચિત કરવા માટે જીનોમ સર્વેલન્સને મજબૂત બનાવવાની પણ જરૂર છે. દેશના લાખો પરિવારોએ ગત કોરોનાકાળમાં પોતાના વિવિધ વયના સ્વજનો ગુમાવ્યા છે. અનેક ઘર ત્યારે અશ્રૃઘર બની ગયા હતા. મહારાષ્ટ્રમાં એક દિવસમાં ૩૩ નવા કોરોના કેસ નોંધાતા મરાઠા પ્રજામાં સન્નાટો વ્યાપી ગયો છે. પરંતુ દેશના અગિયાર રાજ્યોમાં નવા વેરિયન્ટના પગરણ થયા હોવા છતાં હજુ લોકજીવનમાં સભાનતા નહિવત્ છે અથવા નથી.