મંદીનો નિમંત્રક ટ્રમ્પ છે .

એપ્રિલના આરંભે વોશિંગ્ટનમાં વૈશ્વિક વેપાર માટે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે જે કર્યુંં તે ૧૯૭૧માં રાષ્ટ્રપતિ રિચાર્ડ નિક્સન દ્વારા મહામંદીને નિમંત્રણ આપવા લખેલી કંકોત્રી જેવું જ ઉદાહરણ છે. તે વર્ષના ૧૫ ઓગસ્ટના રોજ, નિક્સને યુએસ ડોલરને સોનામાં રૂપાંતરિત કરવા પર કામચલાઉ સ્થગિતતાની જાહેરાત કરીને વિશ્વને ચોંકાવી દીધું. તે પગલાથી બ્રેટન વુડ્સ માળખાનો અસરકારક રીતે નાશ થયો. આ માળખું ૧૯૪૪ માં સંપૂર્ણપણે એકપક્ષીય રીતે બનાવવામાં આવ્યું હતું, જેના કારણે વિશ્વ બેંક અને આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળની સ્થાપના થઈ અને વૈશ્વિક નાણાકીય સ્થિરતા માટે એણે એક માળખું પૂરું પાડયું - ચુકવણી સંતુલન કટોકટીનો સામનો કરવા અને ભૂતપૂર્વ સંસ્થાનવાદી શક્તિઓના પુનર્નિર્માણ પ્રયાસોને નાણાં પૂરા પાડવાના માર્ગ તરીકે એ પદ્ધતિ અખત્યાર કરવામાં આવી હતી.

જોકે આ પગલાની જાહેરાત કામચલાઉ પગલા તરીકે કરવામાં આવી હતી, પરંતુ તે પગલા કાયમી બન્યા અને રાષ્ટ્રો નાણાકીય બજારની અસ્થિરતાના નવા યુગમાં પ્રવેશતા વૈશ્વિક નાણાકીય વ્યવસ્થાને ઉથલાવી દીધી. તેવી જ રીતે, ટ્રમ્પના પારસ્પરિક ટેરિફ લાદવાના પગલાથી વૈશ્વિક આર્થિક અનિશ્ચિતતા તરત જ ફેલાઈ ગઈ, જેની સંપૂર્ણ અસર આગામી મહિનાઓ અને વર્ષોમાં અનુભવાશે. એકપક્ષીય રીતે વેપાર સંબંધોમાં ફેરફાર કરીને, તેમણે દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધ પછીના યુગમાં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે બનાવેલી એકબીજા સાથે જોડાયેલી વૈશ્વિક વાણિજ્ય વ્યવસ્થાને વિક્ષેપિત કરી છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિક્રિયા આઘાત અને ચિંતાનો વિષય રહી છે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ વિશ્વનો સૌથી મોટો ઉત્પાદિત માલનો આયાતકાર દેશ છે અને ઈ. સ. ૨૦૨૩ માં કુલ વૈશ્વિક આયાતનો લગભગ ૧૩% હિસ્સો એનો એકલાનો હતો. ટ્રમ્પની મનઘડંત નીતિઓ નવી ટેરિફ સપ્લાય ચેઇનને ફરીથી દિશા આપશે અને બાકીના વિશ્વને તેમની નિકાસ વ્યૂહરચનાઓ બદલાવવા દબાણ કરશે. તાત્કાલિક ગાળામાં, યુએસ ગ્રાહકો માટે આયાતનો ખર્ચ વધશે, માંગમાં ઘટાડો થશે. આની વૈશ્વિક અસર પડશે, ઉત્પાદન ધીમું થશે કારણ કે નિકાસકારો વૈકલ્પિક બજારો શોધવા માટે સંઘર્ષ કરશે. ચીન, જાપાન, ભારત અને યુરોપિયન યુનિયન જેવા અર્થતંત્રોમાં આર્થિક વિકાસમાં કામચલાઉ ઘટાડો થવાની ધારણા છે. છતાં, નિક્સન યુગથી વિપરીત, આજે યુએસનું વૈશ્વિક વેપારમાં સ્થાન નીચું છે.

ઈ. સ. ૧૯૭૦ના દાયકામાં, તે વિશ્વનું અગ્રણી વેપારી રાષ્ટ્ર હતું, જેનો વૈશ્વિક વેપારમાં અંદાજે ૧૩%-૧૫% હિસ્સો હતો. તે સમયે, ચીનની હાજરી નહિવત્ હતી, એટલે કે એક ટકાથી ઓછી. આજે, વૈશ્વિક વેપારમાં ચીનનો હિસ્સો લગભગ ૧૪ ટકા જેટલો સૌથી મોટો છે, જ્યારે અમેરિકાનો હિસ્સો ઘટીને લગભગ ૧૦ ટકા થઈ ગયો છે. ૧૯૭૦ના દાયકામાં, અમેરિકાના જબરદસ્ત આર્થિક અને ટેકનોલોજીકલ વર્ચસ્વને કારણે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયે પણ ડોલરના વર્ચસ્વને સ્વીકાર્યું. હવે, ભલે ડોલર પસંદગીનું અનામત ચલણ રહ્યું છે, આર્થિક ગુરુત્વાકર્ષણનું કેન્દ્ર બદલાઈ ગયું છે. અદ્યતન ટેકનોલોજીના વિશ્વના અગ્રણી નિકાસકારો હવે ચીન અને દક્ષિણ કોરિયા, જાપાન અને તાઇવાન સહિત અન્ય એશિયન શક્તિઓ છે તે તરફ દોડવા લાગ્યા છે. તેથી ટ્રમ્પનો સંરક્ષણવાદ તરફનો વળાંક - અમેરિકન આર્થિક પ્રભુત્વ પાછું મેળવવાનો પ્રયાસ - તેમના દેશને તેના વર્ચસ્વવાદી દરજ્જાથી ઝડપથી દૂર ધકેલી શકે છે.

ટ્રમ્પના મતે, દુનિયાએ અમેરિકા સાથે અન્યાય કર્યો છે, જે તેની વેપાર ખાધમાં પણ દેખાય છે. ૨૦૨૪માં અમેરિકાની વેપાર ખાધ ૧.૨ ટ્રિલિયન ડોલર હતી. આવી સ્થિતિમાં, ઊંચા ટેરિફને કારણે, અમેરિકન લોકો અમેરિકન માલ ખરીદશે અને વિદેશી કંપનીઓએ અમેરિકામાં ઉત્પાદન કરવું પડશે. ભાગ્યે જ કોઈ મુખ્ય પ્રવાહના અર્થશાસ્ત્રી આ દલીલ સાથે સહમત થશે. હકીકતમાં, અમેરિકા સેવા ક્ષેત્રમાં સરપ્લસ સ્થિતિમાં છે. શું અમેરિકા બીજા દેશો સાથે ખોટું કરી રહ્યું છે? પણ દુનિયા એવી રીતે ચાલતી નથી. છતાં, શક્ય છે કે ઊંચા ટેરિફ નજીકના ભવિષ્યમાં અમેરિકાના ચાલુ ખાતાની ખાધમાં કંઈક અંશે ઘટાડો કરી શકે. પરંતુ ઓછી વેપાર ખાધ અને સંભવતઃ ઊંચા વ્યાજ દર ડોલરને મજબૂત બનાવશે, જેનાથી યુએસ નિકાસને નુકસાન થશે. આનાથી ચાલુ ખાતાની ખાધનો ફાયદો દૂર થશે. તે જ સમયે, ટેરિફથી અનિશ્ચિતતામાં ઘણો વધારો થયો છે, જેનાથી વપરાશ અને રોકાણની માંગને નુકસાન થયું છે. આનાથી વૈશ્વિક વિકાસ ધીમો પડી શકે છે.ભારતે પણ ૨૭ ટકા ટેરિફ ભોગવવો પડશે પરંતુ ફાર્માસ્યુટિકલ ક્ષેત્રને હાલ પૂરતી રાહત આપવામાં આવી છે.