બજારમાં તાજગીનો પવન .

ભારતીય શેરબજારોએ ટેરિફ વધારા અને નબળા કોર્પોરેટ પરિણામો પર અપવાદરૂપે તીવ્ર પ્રતિક્રિયા આપી. 'લિબરેશન ડે' ની આસપાસ તીવ્ર ઘટાડા છતાં, એપ્રિલમાં નિફ્ટી મહિને-દર-મહિને ધોરણે ૩.૫ ટકા વધ્યો હતો. એપ્રિલમાં સ્થાનિક સંસ્થાકીય રોકાણકારો, જેમાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડનો સમાવેશ થાય છે, તેઓ માર્ચમાં રૂ. ૩૭,૫૮૫ કરોડની સરખામણીમાં રૂ. ૨૮,૨૨૮ કરોડના ચોખ્ખા ખરીદદાર હતા. જ્યારે વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો એટલે કે એફપીઆઈએ એપ્રિલમાં રૂપિયા ૬,૧૯૦ કરોડનું રોકાણ કર્યું હતું. છૂટક રોકાણકારો પણ સીધા ઇક્વિટી અને ઇક્વિટી મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં ચોખ્ખા ખરીદદારો હતા. પરિણામે, બજાર એપ્રિલના પહેલા પખવાડિયાના નીચા સ્તરથી રિકવર થવામાં સફળ રહ્યું.

નેવું દિવસ માટે ટેરિફ સ્થગિત કરવાના યુએસના નિર્ણયથી પણ બજારને થોડી રાહત મળી છે અને વધુ આશાવાદી રોકાણકારો પણ ઉમંગ રાખી રહ્યા છે કે યુએસ-ચીન વેપાર યુદ્ધના કિસ્સામાં, વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં પરિવર્તન આવશે અને કેટલાક ઉત્પાદન કાર્ય ભારતમાં શિફ્ટ થશે. ભારત સરકાર પાસે દેશમાં આવનારી કંપનીઓ માટેનો જે રેડ કાર્પેટ રોડમેપ હોવો જોઈએ એ નથી એને કારણે અનેક કંપનીઓ હજુ ચીનમાં પડી રહી છે. એ કંપનીઓ ભારત તરફ આવવા ચાહે છે પણ સિંગલ વિન્ડો એડમિશન નથી એટલે ઠેબા ખાય છે. રાજ્ય સરકારો પણ પ્રમાણમાં છે. છતાં આંતરરાષ્ટ્રીય વ્યાપારમાં નવી આબોહવા છે. જે આઘાત માનનીય ઉરાંગ ઉટાંગ ટ્રમ્પે દુનિયાને આપ્યો છે એમાંથી બહાર આવવા ખુદ અમેરિકન બજારો પણ અત્યારે ધમપછાડા કરે છે.

આ ઉપરાંત, ભારતીય રિઝર્વ બેંક પણ નીતિઓને હળવી બનાવવાના માર્ર્ગે આગળ વધી રહી હોય તેવું લાગે છે. આના પરિણામે ઇક્વિટી મૂલ્યાંકન વધી શકે છે અને દેવાથી દૂર થઈ શકે છે. અસ્થિર પરિસ્થિતિ વચ્ચે રૂપિયો પ્રતિ અમેરિકન ડોલર ૮૮ રૂપિયાથી સુધરીને ૮૪.૬ રૂપિયાની આસપાસ પહોંચ્યો. માર્ચ ક્વાર્ટર અને સંપૂર્ણ વર્ષ ૨૦૨૪-૨૫ માટે વ્યાવસાયિક પરિણામો સાધારણ રહ્યા, પરંતુ વિવિધ ક્ષેત્રોની કંપનીઓએ સન ૨૦૨૫-૨૬ માટે આશાવાદી અંદાજ જારી કર્યા. ક્રૂડ ઓઇલ, ગેસ અને કોલસાના નીચા ભાવ વૈશ્વિક ડિમાન્ડમાં નબળાઈ દર્શાવે છે પરંતુ અલગ રીતે જોવામાં આવે તો, ઇંધણના ભાવમાં ઘટાડો ભારત માટે ફાયદાકારક છે કારણ કે તે ઇંધણનો મુખ્ય આયાતકાર છે.

સામાન્ય કરતાં સારા ચોમાસાની આગાહી ગ્રામીણ વપરાશમાં વધારો કરી શકે છે. ગયા નાણાંકીય વર્ષના બીજા ભાગમાં જ થોડો સુધારો જોવા મળ્યો છે. શહેરી માંગમાં ઘટાડો થતાં છેલ્લા ચાર ત્રિમાસિક ગાળામાં દૈનિક વપરાશની ગ્રાહક ચીજવસ્તુઓનું ઉત્પાદન કરતી કંપનીઓ અને ઓટોમોબાઈલ ક્ષેત્રને પણ મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડયો હતો. પરંતુ અંદાજો સૂચવે છે કે મેનેજમેન્ટ માને છે કે ખરાબ સમય પૂરો થઈ ગયો છે અને શહેરી ડિમાન્ડમાં સુધારો થવાનો છે. સસ્તી ઊર્જા અંગેનો થોડો આશાવાદ એવી અપેક્ષાઓ પર આધારિત છે કે યુએસ-ચીન મડાગાંઠ વચ્ચે વૈશ્વિક ભાવ નબળા રહેશે અને પુરવઠા શૃંખલા ખોરવાઈ જશે. ઘણા રોકાણકારો એવી પણ શરત લગાવી રહ્યા છે કે ૯૦ દિવસના મોરેટોરિયમ સમયગાળા પછી ચીન સિવાયના દેશો માટે ટેરિફનો મોટો ભાગ પાછો ખેંચી લેવામાં આવશે કારણ કે યુએસમાં પણ તેનો ભારે વિરોધ છે.

જો કે, વૈકલ્પિક પરિસ્થિતિ વધુ ભયાવહ છે. ફક્ત ટેરિફ વધારાની ધમકીએ અમેરિકામાં મંદી જેવી સ્થિતિનું નિર્માણ કર્યું છે અને વૈશ્વિક વિકાસને નુકસાન પહોંચાડયું છે. જો યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ટેરિફ ચાલુ રાખશે, તો વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલા તૂટી જશે અને ચલણ અને કોમોડિટી બજારો પર અણધારી અસર પડશે. ટેરિફ યુદ્ધ વૈશ્વિક મંદી જેવી પરિસ્થિતિને લંબાવશે અને સ્થાનિક વિકાસ પર પણ પ્રતિકૂળ અસર કરશે. આ ઉપરાંત આતંકવાદી હુમલા બાદ પાકિસ્તાન સાથેની સ્થિતિ પણ વધુ ખરાબ થઈ શકે છે. જો બધું બરાબર ચાલે અને ઇમ્ૈં દરોમાં ઘટાડો કરવાનું ચાલુ રાખે, ટ્રમ્પ ટેરિફ પાછો ખેંચે, ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે તણાવ ઓછો થાય, તો સારા ચોમાસા અને શહેરી વપરાશમાં સુધારાને કારણે બજાર વધુ સારું રહી શકે છે અને નિફ્ટીનો ભાવ કમાણી ગુણોત્તર ૨૨ સુધી પહોંચી શકે છે. પરંતુ આ બધા આશાવાદી અંદાજ છે અને જો તેમાંથી એક પણ ઉલટું થાય છે, તો બજાર ઘટાડાના બીજા રાઉન્ડનો સામનો કરશે.