સર્ન વિજ્ઞાનીઓનો પ્રયોગ સફળ થયો, સીસામાંથી સોનું બનાવ્યું

- સૈકાઓ જૂનુ સ્વપ્ન સાકાર થયું, દંતકથા વાસ્તવિક બની

- પ્રયોગમાં થોડી ક્ષણો માટે જ સફળતા મળી હોવા છતાં વિજ્ઞાનીઓને તેનાથી બિગ બેન્ગ પછીની સ્થિતિ વિશે જાણકારીની આશા

નવી દિલ્હી : એક નોંધપાત્ર વૈજ્ઞાનિક સિદ્ધિમાં, યુરોપિયન ઓર્ગેનાઇઝેશન ફોર ન્યુક્લિયર રિસર્ચ, જેને સીઈઆરએનના લાર્જ હેડ્રોન કોલાઇડર (એલએચસી) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, તેના ભૌતિકશાસ્ત્રીઓએ સીસાને ક્ષણિક રીતે સોનામાં થોડી ક્ષણો માટે સફળતાપૂર્વક રૂપાંતર કરવામાં સફળતા મેળવી છે. સીસાના કેન્દ્રની ઉચ્ચ-ઊર્જા અથડામણ દરમ્યાન, સંશોધકોએ સોનાના કેન્દ્રની રચનાનું અવલોકન કર્યું, આધુનિક ભૌતિકશાસ્ત્ર દ્વારા એક પ્રાચીન રસાયણ વિજ્ઞાન સંબંધિત આકાંક્ષા સાકાર થઈ. એલાઈસ પ્રોજેક્ટના હિસ્સા તરીકે કરાયેલા આ પ્રયોગો બિગ બેન્ગના તુરંત પછી મોજૂદ મૂળભૂત બળો અને સ્થિતિ બાબતે મૂલ્યવાન જાણકારી આપી શકશે.

ફિઝિકલ રિવ્યુ જર્નલ્સમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસમાં, એલાઈસ સહયોગે સીઈઆરએનના લાર્જ હેડ્રોન કોલાઇડરમાં સીસાના સોનામાં રૂપાંતરણનું માપ કરતો અહેવાલ આપ્યો છે. સીઈઆરએન દ્વારા પ્રકાશિત એક પ્રકાશન મુજબ, બેઝ મેટલ સીસાને કિંમતી ધાતુ સોનામાં રૂપાંતરિત કરવાનું મધ્યયુગીન રસાયણશાસ્ત્રીઓનું સ્વપ્ન હતું.

ક્રાયસોપોઇઆ તરીકે ઓળખાતી આ લાંબા સમયથી ચાલતી શોધ કદાચ એ અવલોકનથી પ્રેરિત થઈ હશે કે ઝાંખા રાખોડી, પ્રમાણમાં વિપુલ સીસાની ઘનતા લાંબા સમયથી તેના સુંદર રંગ અને દુર્લભતા માટે પ્રખ્યાત સોના જેવી જ હોય છે. ઘણા સમય પછી એ સ્પષ્ટ થયું કે સીસું અને સોનું અલગ રાસાયણિક તત્વો છે અને રાસાયણિક પદ્ધતિઓ એક બીજામાં રૂપાંતરિત કરવામાં અસમર્થ છે.

૨૦મી સદીમાં પરમાણુ ભૌતિકશાસ્ત્રના ઉદય સાથે, એવું જાણવા મળ્યું કે ભારે તત્વો કુદરતી રીતે, કિરણોત્સર્ગી ક્ષય દ્વારા અથવા પ્રયોગશાળામાં, ન્યુટ્રોન અથવા પ્રોટોનના બોમ્બમારા હેઠળ અન્ય તત્વોમાં રૂપાંતરિત થઈ શકે છે. જોકે અગાઉ આ રીતે કૃત્રિમ રીતે સોનું ઉત્પન્ન કરવામાં આવ્યું છે, પણ એલાઈસ સહયોગે હવે એલએચસી પર સીસાના કેન્દ્ર વચ્ચે લગભગ ચૂકી ગયેલી અથડામણને સમાવિષ્ટ કરતી નવી પદ્ધતિ દ્વારા સીસાના સોનામાં રૂપાંતરનું માપ કાઢ્યું છે.