મે અરેબિક વસ્ત્રો પહેરવાની ચોખ્ખી ના પાડી દીધી

- એક રાતે અબ્દુલ્લાહે મને સ્પર્શ કરવાની કોશિશ કરતા મેં તેને જોરથી લાત ફટકારી

- સારાંશ - વિનોદ ડી. ભટ્ટ

- ભાગ-12

- મેં મારી નાની બહેનને કહ્યું ''ડેડીએ આપણને 1300 પાઉન્ડમાં વેચી દીધી છે''

- 8 વર્ષના સંઘર્ષ પછી ઝાના ઈંગ્લેન્ડ પાછી ગઈ, પણ નાદીઆ હજી યેમેનમાં જ છે

આખો દિવસ હું ગુસ્સામાં જ રહી- ઘરમાં જેની ને તેની સામે ધૃણા અને તિરસ્કારની કરડી નજરે જ જોયા કરતી. અબ્દુલ ખાડા અને મોહમ્મદને ગમે તે સંભાળાવતી રહી, કારણ આખા ઘરમાં  આ બે જ જણ અંગ્રેજી સમજી શકતા હતા. પણ હું ગમે તે બોલું એની તેમને પડી જ નહોતી.

ઘરના બીજા બધા મારી સામે આવતા જ નહોતા. મારા રોષભર્યા વર્તાવને હસવામાં કાઢી નાંખતા હતા. શરૂઆતમાં તો તેમણે મારા આ પ્રકારના વર્તાવની ધારણા રાખી જ હશે.

હું પાછી મારા રૂમમાં ગઇ. મોહમ્મદની બે નાની છોકરીઓ મારા રૂમમાં આંટાફેરા મારવા આવી જતી હતી. હું તેમની સામે તિરસ્કારથી નહોતી જોતી, કારણ એ નિર્દોષ બાળકીઓને ખ્યાલ જ નહીં હોય કે મારી સાથે કેવી મોટી રમત રમાઇ ગઇ છે. જો કે હું એ બે છોકરીઓ સાથે આજે કોઇ વાત કરવાના કે રમવાના મુડમાં નહોતી.

હું રૂમમાં એકલી જ રહેવા માગતી હતી. હું મનોમન વિચારતી કે વહેલા કે મોડા ઇગ્લેન્ડમાં મારી મોમને આ વાતની ખબર પડી જશે એટલે તુરત ગમે તેમ કરીને તે અહીંથી મને લઇ જશે.

આ પછીના ૮ વર્ષ રોજ હું આમ જ વિચારતી રહી કે હું કંઇ કાયમ અહીં રહેવાની જ નથી. મારા આ મક્કમ નિર્ધારના સહારે જ હું જીવતી રહી શકી.

શરૂઆતના થોડા દિવસો અબ્દુલ ખાડાએ મને મારી રીતે મારી રૂમમાં રહેવા દીધી. એ મારા રૂમમાં જ મને જમવાનું આપી જતા. પણ મારી ભૂખ જ મરી ગઇ હતી. ખાવામાં સહેજેય રૂચિ નહોતી રહી.

દિવસે અહીં બધે માખીઓ બણબણતી અને રાત્રે મચ્છરો હેરાન કરતા. હું આવા વાતાવરણથી જરાય ટેવાયેલી નહોતી. થોડા દિવસ તો મારો કહેવાતો પતિ અબ્દુલ્લાહ ચૂપ રહ્યો. અમે બન્ને એકબીજાની ઉપેક્ષા કરતા રહેતા હતા. પરંતુ એક રાતે અબ્દુલ્લાહે નજીક આવી ફરી મને સ્પર્શ કરવાની કોશિશ કરતા મારો પિત્તો ઉછળ્યો અને એટલા જોરથી લાત ફટકારી કે તે ઊછળીને રૂમના બીજા છેડે જઇને પડયો.

તેઓ બધા ઇચ્છતા કે હું મારી નિયતિને સ્વીકારી અબ્દુલ્લાહને શરણે જતી રહું.

પણ હું મારા નિર્ણયમાં મક્કમ હતી. એક દિવસ અબ્દુલ ખાડાએ મને પશ્ચિમી પોશાક ઉતારીને અરેબિક વસ્ત્રો પહેરવાનું દબાણ કરતા મેં ચોખ્ખી ના પાડી દીધી. ગુસ્સે ભરાયેલા અબ્દુલ ખાડાએ મને ગાલ પર જોરથી એક થપ્પડ મારતા, મેં તેમના હાથે બચકુ ભરી લેતા, લોહીલુહાણ થયેલા અબ્દુલ ખાડા ચીસ પાડી ઊઠયા.

પિતાની ચીસ સાંભળી તેના રૂમમાં બેઠેલો મોહમ્મદ દોડતો મારી રૂમમાં ધસી આવ્યો. પિતાનો લોહીલુહાણ હાથ જોઈ મોટો દીકરો ચોંકી ઊઠયો. સામે ગુસ્સાભર્યા ચહેરે મને ઊભેલી જોઈ મોહમ્મદને કશુંક અઘટિત બન્યાની આશંકા જાગી હશે, એટલે મોટા અવાજે તેણે પિતાને સવાલ કર્યો, અહીં તમે શું કરતા હતા ? 

પિતાનો હાથ પકડી મોહમ્મદ તેમને બીજા ખંડમાં લઈ ગયો. મોહમ્મદની પત્ની બકેલા મારી પાસે આવીને બેઠી. થોડીવારમાં અબ્દુલ ખાડાની પત્ની પણ મારી રૂમમાં આવી.

હકીકતમાં એ દિવસે અબ્દુલ ખાડા તેમની પત્નીના જૂના અરેબિક ઢબના વસ્ત્રોનું પોટલું લઈને મારા રૂમમાં આવ્યા હતા. તેમણે નારંગી અને એવા બીજા ભડક કલરના અરેબિક પોશાકનું પોટલું મારા તરફ ફેંકી મને મારો પશ્ચિમી પોશાક ત્યાગીને આ વસ્ત્રો પહેરવા દબાણ કર્યું હતું અને તેમાંથી વાત વણસી ગઈ હતી.

 અબ્દુલ ખાડાની પત્નીએ મારી રૂમમાં વેરવિખેર પડેલા તેના જૂના વસ્ત્રો એકઠા કરી ફરી પોટલું વાળી દીધું. પોટલું વાળતા વાળતા એ કશું બબડતી હતી. મને એ શું બબડે છે, તેની સમજ ન પડી પરંતુ મને ઈશારો કરીને સમજાવતા, મને ખ્યાલ આવી ગયો કે એ શું કહેવા માગે છે. તેનું કહેવું એમ હતું કે મહેરબાની કરીને તું તારા ઈંગ્લેન્ડના વસ્ત્રો પહેરવાનું બંધ કર અને અહીંના અમારા જેવા કપડાં પહેરવાનું શરૂ કરી દે, નહીં તો અબ્દુલ ખાડાનો ગુસ્સો સાતમા આસમાને પહોંચી જશે. અબ્દુલ ખાડાના હાથે બચકું ભરી તેને વધુ પડતો ઉશ્કેરવાની મેં હિંમત કરી એ જોઈને તો તે હબકી ગઈ હતી.

 અબ્દુલ ખાડાની પત્ની અને પુત્રવધૂ-એ બન્ને અરેબિક સ્ત્રીઓ મને ઈશારાથી સમજાવતી રહી કે મારે ખોટી જીદ છોડીને અરેબિક વસ્ત્રો પહેરી દેવા જોઈએ. તેમની બહુ સમજાવટના અંતે હું મારા પશ્ચિમી પોશાકની ઉપર જ અરેબિક વસ્ત્રો પહેરવા સંમત થઈ. ત્યાંના વસ્ત્રોનું કાપડ બહુ ભારે અને ચમકતું હતું. એ કાપડ ખરબચડું પણ બહુ હતું. એ વસ્ત્રો મેં પહેર્યા તો ખરા, પણ મને એ વસ્ત્રોમાં ખૂબ અકળામણ થતી હતી. 

મોહમ્મદની પત્ની બકેલાએ ખભેથી અને કમરેથી મારા કપડાં જરા ઠીકઠાક કર્યા. મારા તરફ દયાની, કરૂણાની લાગણીથી તેની આંખમાં ઝળઝળિયા આવી ગયેલા મને દેખાયા.

મારા ઈંગ્લેન્ડના પોશાક પર પહેરેલા અરેબિક વસ્ત્રો મેં કાઢી નાખતા નકારમાં ડોકુ હલાવી  કહ્યું, આઈ એમ સોરી. મારાથી આ કપડાં નહીં પહેરાય.

ઘરના બધા સાથે હું મારાથી શક્ય તેટલો વધારે રૂક્ષ વ્યવહાર કરતી હતી. અને વાતે વાતે, હું અબ્દુલ ખાડાને સણસણતો સામો જવાબ આપી દેતી હતી. જવાબમાં અબ્દુલ ખાડા મને અવાર નવાર જોરથી થપ્પડો પણ મારી દેતા હતા. મારા તરફથી આટલી હદનો પ્રતિકાર થશે એવું તેમણે વિચાર્યૂં સુધ્ધા નહીં હોય, એટલે મારા રૂક્ષ અને આક્રોશપૂર્ણ વર્તાવથી તેઓ રઘવાયા બની ગયા હતા.

 મને હવે ખબર પડતી ગઈ કે ગામમાં બધા લોકો તેમનાથી ગભરાતા હતા, પણ ગામમાં બહુ થોડા ગ્રામજનો જ તેમને ચાહતા હતા. 

ઈંગ્લેન્ડથી હું અહીં આવી, તેના શરૂઆતના દિવસોમાં મારી સાથે તેમણે જે માયાળુ વર્તાવ રાખ્યો, એ કેવળ દેખાડા પુરતો જ હતો. હવે અબ્દુલ ખાડા તેમનો અસલી ચહેરો દેેખાડી રહ્યા'તા.

આવી દશામાં આઠ વર્ષ વહી ગયા. એ દરમિયાન મારી નાની બહેન નાદિઆ પણ મારા ડેડીના બીજા ફ્રેન્ડ ગોવાડ સાથે યેમેન આવી.

 અબ્દુલ ખાડાએ મને કહ્યું, જા તારી નાની બહેનને જાણ કર કે ગોવાડના છોકરા મોહમ્મદ સાથે તેની શાદી થઈ ચૂકી છે. નાદીઆ મારી વાત સાંભળીને ચોંકી ઊઠી. મોહમ્મદની ઉંમર માત્ર ૧૩ વર્ષની હતી, તે નાદીઆથી છ-આઠ મહિના નાનો હતો...  

મેં નાદીઆને પુરી વાત સમજાવી છેલ્લે કહ્યું, આપડા ડેડે, આપણા બંનેનેે   દરેકને ૧૩૦૦-૧૩૦૦ પાઉન્ડમાં અબ્દુલ ખાડા અને ગોવાડને વેચી દીધી છે... 

યેમનેથી છટકીને ઈંગ્લેન્ડ પાછા જવા ઝાનાએ આઠ વર્ષ કરેલા સંઘર્ષની પુરી કથા વાંચીને થાય કે મધ્યયુગ જેવી ઘટનાઓ હજી આજના યુગમાં પણ દુનિયાના કોઈને કોઈ ખૂણે બનતી રહે છે ૮ વર્ષના સંઘર્ષ પછી ઝાના ઈંગ્લેન્ડ પાછી ગઈ, પણ નાદીઆ હજી યેમેનમાં જ છે.