વાર્તા : નિર્દય પુરુષ .
- એકવાર બંને સોફા પર બેઠાં હતાં. અમરે વાઇન આપતાં કહ્યું, ''મેઘા, તું રોજ જુદા રૂમમાં સૂઇ જાય છે તે મને નથી ગમતું. મારી ઊંઘ ઊડી જાય છે. હું આખી રાત પડખાં જ બદલતો રહું છું. મેઘા નથી સહેવાતું ડિયર. બોલ તને મારા માટે પ્રેમ નથી.....?'' ''આપણો પ્રેમ જુદો છે.....''
''તારામાં હું સુમનને જોઉં છું.....'' અને નીચા નમી મેઘાના ગાલ પર કિસ કરી.
બારીમાંથી પોસ્ટમેનને જોતાં જ અમર ઊભો થયો. દરવાજો ખોલી મેઇલ બોક્સમાંથી ટપાલ લીધી. બે-ચાર પત્રોમાં એક ઇન્ડિયાનો પત્ર પણ હતો. સોફા પર બેસી કવર ખોલી પત્ર કાઢ્યો.
સુમનનો પત્ર હતો. ખૂબ ટૂંકો હતો.
પ્રિય મેઘા,
ઘણાં વરસોથી આ અભાગી બહેનનેં તેં યાદ નથી કરી. શરૂઆતમાં કેવી-કેવી વાતો લખી હતી. એ બધા પત્રો મેં સાચવી રાખ્યા છે. તારાએ રમતિયાળ સ્વભાવની ખોટ સાલે છે.
દર વર્ષની જેમ આજે પણ તારા જન્મદિવસની શુભેચ્છા પાઠવવા આ પત્ર લખી રહી છું.
ઘણાં વરસોથી તેં મારા એકેય પત્રનો જવાબ નથી આપ્યો. અમર ભૂલી જાય એ સમજી શકું છું, પણ તું ભૂલી જાય એ માની શકતી નથી. જોકે તમારા સમાચાર અવારનવાર મને મળતા રહે છે. અમેરિકા ભલે મોટો દેશ હોય પણ અમેરિકામાં ખૂણે-ખૂણે આપણા લોકો પથરાયેલા છે. દર બે-ચાર વર્ષે કોઇ એવું આવે છે જે તમારા સમાચાર આપે છે. સાંભળ્યું છે કે તારે બાળકો નથી થતાં તેથી અમર બહુ અપસેટ રહે છે. ચેરીને બોલાવી લે. એના પિતાને દીકરી મળશે, અને ચેરીનું ભવિષ્ય સુધરી જશે.
મને તમે બંને ભૂલી ગયાં હો તો ભૂલી જજો. તારા સુખ માટે કદી તારા માર્ગમાં નથી આવી અને કદી આવીશ પણ નહીં. મેં ધાર્યું હોત તો તને અને અમરને જેલના સળિયા પાછળ ધકેલી દીધાં હોત. હું એવી નિર્દય ન બની શકું. ઘણું બધું ગુમાવીને પણ જીવન જીવવાની કળા માએ શીખવી હતી એટલે મારા બાળક સાથે આનંદમાં જીવન વિતાવી રહી છું.
અમરને મારી મીઠી યાદ કહે જે.
બહેનનું સુખ ઇચ્છતી બહેનની મીઠી યાદ. પત્ર વાંચી અમર ગુસ્સે થયો.
''શું દર વર્ષે સુમનનો પત્ર આવતો હશે? મેઘાએ મને અંધારામાં રાખ્યો?'' અમર બબડયો.
મેઘા ઘેર હોત તો મહાભારત સર્જાત! મેઘાને ગાયનેકોલોજિસ્ટ ક્લિનિકમાં કેટલાક ટેસ્ટ માટે અમરે પરાણે મોકલી હતી. મેઘા મા બનતી નહોતી. તેથી એને સતત ચિંતા રહેતી.
''મેઘા તારે તપાસ કરાવવી જોઇએ.''
''શી ઉતાવળ છે? ઘણો સમય છે!'' ''એવું બને કે પછી બહુ મોડું થઇ જાય.....''
''તમે ઓછા વાંઝિયા મરી જવાના છો...... તમારે તો દીકરી છે!''
''મારે આપણું બાળક જોઇએ છે..... તારા પ્રેમમાં પાગલ બની મેં શું નથી કર્યું!''
''મેં પણ ન ભરવાનું પગલું ભર્યું હતું તમારા કહેવાથી.....''
''મેઘા તું આડું ન બોલ. મારો જરાક તો વિચાર કર. મેઘા મારે તારા બાળકના પિતા બનવું છે.''
''મને મા બનવાની કોઇ ઉત્કંઠા નથી.''
''મનને તૈયાર કર. હવે કંઇ નાની નથી. મારા સુખ માટે તો આટલું કર.!''
''હું કોઇની આશા પૂરી કરી શકું એમ નથી.... હું પિલ્સ લઉં છું.''
''પણ શા માટે, મેઘા!''
''એક પુરુષ એક બાળકની પાછળ જીવન બરબાદ કરવામાં હું નથી માનતી. મને બિનદાસ્ત જીવન જીવવું છે.''
''આટલા માટે હું તને અમેરિકા નહોતો લાવ્યો.''
''મને પણ ખબર નહોતી કે મારી દષ્ટિ બદલાઇ જશે. મારું નવું જીવન મને માફક આવી ગયું છે.''
''પણ તું જે માર્ગે જઇ રહી છે એને શું કહેવાય એ ખબર છે?''
''મને એની પડી નથી.... જીવન એટલે આનંદ.... મારા સ્વૈરવિહારમાં મને આનંદ મળે છે. તમારે સુમન પાસે જવું હોય તો તમે જઇ શકો છો.''
''તું મને અન્યાય કરી રહી છે.''
''ન્યાય અન્યાયની તમારી વ્યાખ્યા તમે જાણો છો. આપણાં લગ્ન તો એક નાટક હતું.... એ નાટક મને તમે શીખવ્યું હતું. એ નાટક ચાલી-ચાલીને કેટલું લાંબુ ચાલે?'' મેઘા ખડખડાટ હસી.
''મેઘા તું તારો ધર્મ ભૂલી રહી છે!''
''તમે મને મારા ધર્મની વાતો કરો છો?''
''આમ વાત ઉડાવી ન દે.....'' પછી કંઇ વિચાર આવી જતાં બોલ્યો, ''કોઇના લફરામાં તો નથી ને?''
''એટલે, તમે મારા ચારિત્ર્ય પર શંકા કરો છો?''
''શંકા નહીં. આજકાલ તું ખૂબ બદલાયેલી લાગે છે. રોજ રાતે મોડી ઘરે આવે છે. ઓફિસેથી આવે છે ત્યારે ખૂબ થાકેલી હોય છે. વાતેવાતે ખિજાઇ જાય છે..... હું દુશ્મન જેવો લાગું છું!''
''મને તમારા વિચારો આવ્યા કરે છે. પુરુષ જાતનો શો ભરોસો?''
આમ જવાબ આપવાને બદલે સામે પ્રહાર થતાં અમર ઉશ્કેરાઇ ગયો. મનને કાબૂમાં રાખી બોલ્યો, ''તારા સહવાસ પછી તારા સિવાય મેં કોઇ સામે આંખ પણ ઊંચી નથી કરી.''
''મોટા સત્યવાદી ખરા ને? પુરુષો એટલે ભમરા..... જવા દો એ બધી વાતો. શંકર જેવા શંકર ભોળવાય છે! ખેર, તમારે મારા ટેસ્ટ કરાવવા છે ને? ઠીક છે મને કોઇ વાંધો નથી..... પછી તમારે પણ ટેસ્ટ કરાવવા પડશે.''
''તારી સાથે આવવા મેં રજા લીધી છે.''
''એની કોઇ જરૂર નથી. મને બધા રસ્તા ખબર છે.''
''હા, તને બધા જ રસ્તા ખબર છે.'' ''અમરે વ્યંગમાં કહ્યું અને ઉમેર્યું, ''મારી ભૂલ કે મેં તારામાં આંધળો વિશ્વાસ મૂક્યો.''
''પુરુષોને તાબે થઇ એમની ગુલામડી બનીને સ્ત્રી રહે એ બધી પુરાણોની વાતો ભૂલી જાઓ, મહાશય... આજની નારી સ્વતંત્ર છે!''
મેઘા ઊભી થઇને કારની ચાવી લઇ ચાલી ગઇ.
અમરે પત્ર કવરમાં મૂકી કોઇને ખ્યાલ ન આવે તેમ ફરી પાછો સીલ કરી દીધો.
પત્ર તો તેણે સીલ કર્યો, પણ તે ભૂતકાળ સીલ ન કરી શક્યો.
''મેઘા, સેકન્ડ ક્લાસ એમ.કોમ. થઇ ગઇ. હવે તમારે તમારું વચન પાળવું પડશે.'' સુમને પ્રસ્તાવ મૂક્યો.
''હજુ આજે તો પરિણામ આવ્યું છે. બે-ચાર દિવસ ઉત્સાહનો આનંદ માણી લેવા દે!'' અમરે કહ્યું.
''મેઘા, જીજાજીની પાછળ પડીશ તો જ કામ કરશે..... કોઇના વિશે ભલામણ કરતાં એ અચકાય છે?'' સુમને કહ્યું.
''મેઘા ક્યાં પારકી છે?'' મેઘાએ આંખોનો ઉલાળો કરી અમર સામે જોઇ કહ્યું.
''મારી સાળી માટે બધું કરવા તૈયાર છું.''
અમરે આચાર્યને ભલામણ કરી મેઘાને એની જ કોલેજમાં અધ્યાપક ની નોકરી અપાવી દીધી.
મેઘા બે વર્ષથી સુમન સાથે રહેતી હતી. બી.કોમ.ની પરીક્ષા આપી. એજ વર્ષે એની મમ્મી અવસાન પામ્યા. ભાડાનું ઘર ખાલી કરી એમ.કોમ. કરવા તે બહેનને ઘેર આવી. કોલેજથી આવી બહેનને રસોઇમાં અને અન્ય કામમાં મદદ કરતી.
નાની બહેન માટે સુમનને બહુ પ્રેમ હતો. એના સિવાય એનું કોઇ નહોતું. અમન સાથે એણે પ્રેમલગ્ન નહોતા કર્યા. મામાએ અમર સાથે એનાં લગ્ન કરાવવામાં મોટો ભાગ ભજવ્યો હતો. અમર શાંત, ઠરેલ અને સ્વભાવે હસમુખ હતો. તેમનું સુખી દામ્પત્યજીવન કોઇને પણ ઇર્ષા આવે એવું હતું. અમર સુમનનો એકએક શબ્દ ઝીલી લેતો. મેઘાની પરિસ્થિતિ જોઇ સુમનની દરખાસ્ત ન અવગણી શક્યો.
એમ.કોમ.ના એના અભ્યાસમાં અમર મદદ કરતો. મેઘા જીજાજી સાથે કલાકોના કલાક સુધી ચર્ચા કરતી. એના હૈયે એક વડીલ જેવો પૂજ્યભાવ અમર માટે ઉદ્ભવ્યો.
ક્યારેક અમર મજાક કરતો, ''તું બહુ હસમુખી અને રમતિયાળ છે. થાય છે કે તારી સાથે લગ્ન કર્યા હોત તો વધુ રોમાન્ટિક બનત.''
''મારી બહેન ઓછી રોમાન્ટિક નથી..... તમે ખીલવો તો એ ખીલે એવી છે. ઘરનાં કામોમાં અટવાઇ રહેતી સ્ત્રીની રસિક્તાનું બાષ્પીભવન થઇ જાય છે.''
''તારા જેવી શોખીન રમતિયાળ અને રંગીલી એ ન બની શકે! એ બધું એના સ્વભાવમાં નથી. તારી કામણગારી આંખોના ઉલાળા અજબ છે!''
''બનીઠનીને નીકળું છું એટલે તમને એવું લાગે છે..... જીજાજી પારકે ભાણે લાડું.'' મેઘા મજાક કરી વાતને વળાંક આપતી. એને લાગતું હતું કે બહેન ના સુખને આંચ ન આવે એ માટે તે સભાન પણે અમર સાથે અંતર રાખતી હતી.
''મેઘાને આપણે જ પરણાવવી પડશે. એના માટે કોઇ નજરમાં હોય તો કહેજો.'' એક દિવસ સુમને વાત કાઢી.
''એ કંઇ નાની નથી. એની મેળે શોધી લે એવી છે.'' અમરે કહ્યું.
''પણ કોઇ જાણમાં હોય તો આંગળી ચીંધીએ.'' સુમને વળતો ઘા કર્યો.
''તું માને છે કે આપણો પસંદ કરેલો એને ગમશે?'' અમરે પૂછ્યું.
''સુમને કોઇ દલીલ ન કરી.''
''એક દિવસ બંને પિક્ચર્સ જોઇને થિયેટરમાંથી બહાર નીકળ્યાં, બંનેની નજર કોઇના સ્કૂટર પર પાછળ બેઠેલી મેઘા પર પડી.
''ઓળખો છો એને?''
''હા, અમારી કોલેજમાં ઇતિહાસનો અધ્યાપક છે. છોકરીઓને પટાવવામાં હોશિયાર છે.''
''મેઘાને ચેતવવી પડશે.''
''કદાચ સાથે થઇ ગયા હોય અને લિફ્ટ આપી હોય એવું બને!'' અમરે વાત ઉડાવી દીધી. એ પછી એ પોતે સતત મેઘાનો સંગ ઝંખી રહ્યો હતો, મેઘા કોઇની બની જાય એ પહેલાં મેઘાનું દિલ જીતવાનો તેના મનમાં ઉમળકો જાગ્યો.
''એક દિવસ એકાંત મળતાં તેણે મેઘાને કહ્યું, ''મેઘા તને અમેરિકા જવું ગમે?''
'અમેરિકા જવું કોને ન ગમે?'' ''મેં અરજી કરી રાખી છે.... મારો નંબર લાગવાની તૈયારી છે.''
''તો બહેન અને તમે જતાં રહેવાનાં..... મારું શું?''
''તારી બહેન મારી પત્ની છે. એટલે એ તો આવી શકે...... પણ હા તારું શું?''
મેઘા ઉદાસ થઇ ગઇ. એનો હાથ પકડી લઇને એ બોલ્યો, ''એક ઉપાય છે.''
''શું?'' મેઘાએ ઉત્સુક્તાથી પૂછ્યું.
''તારી બહેનને તો હું પણ બોલાવી શકીશ. હાલ પૂરતું મારી પત્ની તરીકે તારું નામ લખાવું. ત્યાં પહોંચી તને છૂટાછેડા આપી દઇશ. સુમન મારી જૂની પત્ની છે એવા કાગળિયા રજૂ કરી એને બોલાવી લઇશ.'' અમરે ઉપાય સૂચવ્યો.
''મારી બહેન તમારી વાત માનશે?'' મેઘાએ પૂછ્યું.
''તારી બહેનને સમજાવી લેતાં મને આવડે છે.'' અમરે કહ્યું.
''પત્નીનું માત્ર નાટક! પત્ની તરીકેના કોઇ સંબંધ નહીં સમજ્યા મહાશય!''
''કેવી વાત કરે છે! સુમનને માટે મને બહુ પ્રેમ છે!''
''ઓ.કે.જીજાજી. થેંક્યું!'' મેઘાએ એનો હાથ પકડી આભાર માન્યો અમરને એ ગમ્યું.
અમરે આ બધી યોજના મેઘાની હાજરીમાં સુમનને સમજાવી.
''મારી બહેનનું ભલું થતું હોય તો આવું નાટક કરવામાં મને વાંધો નથી. લોકો સગી બહેનને પત્ની બનાવી ખોટા પાસપોર્ટ સાથે અમેરિકા પહોંચી જાય છે!'' સુમન બોલી.
''તને તારા અમર પર વિશ્વાસ છે ને?'' અમરે પૂછ્યું.
''મારા અમરમાં અને મારી બહેન પર મને પૂરો વિશ્વાસ છે.''
સુમનનો સાથે જોઇ મેઘા અને અમર બંને ખુશ-ખુશ થઇ ગયાં. યોજના પ્રમાણે પાસપોર્ટ તૈયાર થઇ ગયા. એક વર્ષમાં તો અમર અને મેઘાના વિઝા આવી જતાં બંને ન્યુયોર્કમાં રોબિનહુડ ટાઉનમાં પહોંચી ગયાં. બે રૂમનું ઘર ભાડે રાખી લીધું. અમરને એક પેપર કંપનીમાં એકાઉન્ટન્ટની જોબ મળી. મેઘાને એક કાર કંપનીમાં એકાઉન્ટ ક્લાર્કની નોકરી મળી. બંને સાથે રહેતાં હતાં, પણ બંનેના બેડરૂમ અલગ હતા. બંનેની કાર અલગ હતી. બંનેના માર્ગ અલગ હતા. તેઓ હંમેશાં એમ અલગ રહે એવું મેઘા ઇચ્છતી હતી.
તે બહેનને પત્રો લખી પ્રોત્સાહન આપતી. અમર પણ એમાં સૂર પૂરતો. એકાદ વર્ષમાં નવી વિધી શરૂ કરવાની ખાતરી આપતો.
સાત મહિના પછી સુમને ચેરીના જન્મના સમાચાર આપ્યા ત્યારે બંનેએ શુભેચ્છાઓ સાથે અનેક ગિફ્ટ મોકલી આપી.
એ રાત્રે ચેરીના આગમનની ખુશાલીમાં અમર વાઇન લાવ્યો. બંનેએ વાઇન પીધો. મેઘા વાઇન પી બબડાટ કરવા લાગી.
અમર એ પછી દર શનિવારે વાઇન લાવતો. મેઘાને વાઇનની લત લગાડતો રહ્યો.
''આપણે એક બાબો અહીં તૈયાર કરીએ તો?''
''અમર, તમે મારા જીજાજી છો.''
''અહીં સૌ આપણને પતિપત્ની તરીકે ઓળખે છે.''
''દુનિયા ભલે પતિ-પત્ની તરીકે ઓળખે, પણ તમે જાણો છો કે આપણે પતિ-પત્ની નથી. હું મારી બહેનને દ્રોેહ ન દઇ શકું.''
''દ્રોહ દેવાની ક્યાં વાત છે. તારી બહેન આવી જાય પછી તું છૂટી.''
''વાઘ એક વાર લોહી ચાખે પછી.... તમે પુરુષો......''
''સાલી આધી ઘરવાલી......'' કહેતાં એનો હાથ ખેંચ્યો. મેઘા ઊભી થઇ ગઇ. તેણે જાતને સંભાળી લીધી. અમર સમજી ગયો કે એને પૂરો નશો નહોતો ચઢ્યો.
બીજીવાર એણે જરા સ્ટ્રોંગ વાઇન લાવ્યો.
મેઘા પર એની અસર થઇ. અમર એની પાસે ગયો અને બોલ્યો, ''તું નશામાં લાગે છે, મેઘા!''
''એક બીજી પ્યાલી પણ આપ અમર'' અમરે બીજી પ્યાલી ભરી દીધી.
''કમ ઓન અમર... મારા હાથ પકડી મને સુવાડી દે.... નથિંગ એલ્સ....''
અમરે એના બે હાથ પકડી એને ઊભી કરી. મેઘા એને વળગી પડી. તે ધીરે રહીને તેને પલંગ પર લઇ ગયો. મેઘા પૂરા ભાનમાં નહોતી. એ એની સાથે લપાઇ ગયો.
બીજે દિવસે મેઘા ઊઠી એને સમજતાં વાર ન લાગી. પણ તે કશું બોલી નહીં. એની ચૂપકીને અમર વધાવી લીધી.
હવે અમર અવારનવાર એને નશામાં ગરકાવ કરી એનું સાહચર્ય ભોગવતો રહ્યો.
એકવાર બંને સોફા પર બેઠાં હતાં. અમરે વાઇન આપતાં કહ્યું, ''મેઘા, તું રોજ જુદા રૂમમાં સૂઇ જાય છે તે મને નથી ગમતું. મારી ઊંઘ ઊડી જાય છે. હું આખી રાત પડખાં જ બદલતો રહું છું. મેઘા નથી સહેવાતું ડિયર. બોલ તને મારા માટે પ્રેમ નથી.....?''
''આપણો પ્રેમ જુદો છે.....''
''તારામાં હું સુમનને જોઉં છું.....'' અને નીચા નમી મેઘાના ગાલ પર કિસ કરી.
મેઘા પીગળી ગઇ અને ધીરે-ધીરે પીગળતી ગઇ. પછી તો એનામાં લોહી ચાખવાની ઇચ્છા પ્રબળ બનતી ગઇ.
આમને આમ ધીરે-ધીરે સુમન ભુલાઇ ગઇ. નશીલી મેઘાનું મન વધુ ને વધુ ચંચળ બનતું ગયું. ઓફિસના બોસ સાથે મેઘાને દર બે-ત્રણ મહિને કાર-શોમાં જવાનું બનતું હતું. એક જ હોટલમાં અલગ-અલગ રૂમ બુક કરતાં હતાં. મોડી રાત સુધી તેમને એક જ રૂમમાં સાથે રહેવાનો પ્રસંગો બનતાં. એક-બે વાર બંને વાઇનની અસર નીચે આવી ગયાં. પછી તો એકસ્ટ્રામેરિટલ અફેર એક સામાન્ય ઘટના બની ગઇ. અમરનો સંબંધ પણ એવો જ હતો તે એવું માનતી થઇ ગઇ. પછી તો વિચારો સાથે દ્રષ્ટિ બદલાઇ ગઇ. તે અમર સાથેનો સંબંધ 'સગવડિયો સંબંધ' ગણવા લાગી.
ઓફિસ રોમાન્સમાં એની કામણગારી આંખો કામિયાબ નીવડી.
અમર હવે જોઇ શકતો હતો કે મેઘા બહુ બદલાઇ રહી હતી.
હવે તે મોડી રાત સુધી કલબમાં પડી રહેવા લાગી.
અમરને ગણકારતી પણ નહીં. વળી વાતવાતમાં અપમાન કરી બેસતી. ક્યારેક 'તું' કહેતી ક્યારેક 'તમે' કહેતી.
''તું કોણ મને કહેવાવાળો? કોઇપણ પુરુષને કેમ જીતી લેવો, કેમ નચાવવો, કેમ પીગળાવી દેવો વગેરે બધી કળા હું સારી રીતે જાણું છું..... તમને પુરુષોને એક જ બાબતમાં રસ હોય છે..... એ માટે તમે લાળ પાડો છો.... પૈસા ફેંકો છો.'' કહેતાં એ ખડખડાટ હસતી.
''બધાં સરખાં નથી હોતા.'' અમરની એ વાતની કોઇ અસર ન થતી.
સામેથી એ કહેતી, ''તું સુમનને છોડી શકે છે તો કોઇક દિવસ મેઘા ને પણ છોડી શકે છે.''
''મેઘા આ શું બોલે છે?''
''સત્ય કડવું લાગે છે!''
''સુમન સાથે તો ત્રણ જ વર્ષ સંબંધ હતો, તારી સાથે તો વર્ષો થઇ ગયાં!''
''સંબંધને સમય સાથે કોઇ સંબંધ નથી.
''ભલભલા સંબંધો એક ઝાટકે તૂટી જતાં હોય છે.''
''મેં તને મારી ગણીને અપનાવી છે.... તારો જીવનભરનો સાથ કલપ્યો હતો. મેં તને બગાડી છે. હવે મારે જ તને સુધારવી પડશે.''
તે અમરને ઉધ્ધત જવાબો આપી તેની તમામ વાતો ઉડાવી દેતી. અમરને હતું કે એ મા બનશે તો સીધા રસ્તે આવી જશે. એ માટે એને સમજાવવા પ્રયત્ન કરતો રહ્યો.
સુમનના પત્રએ અમરના દિલમાં એના માટે હમદર્દી જગાવી. તે બે બહેનોને મનોમન સરખાવી રહ્યો અને મોડી રાત સુધી પડખાં બદલતો રહ્યો. રાત્રે એક વાગ્યે મેઘા ઘરે આવી ત્યારે અમરે પૂછ્યું, ''ટેસ્ટ કરાવી આવી?''
''ડૉક્ટરને ઇમરજન્સી આવી જતાં આજની બધી એપોઇન્ટમેન્ટ કેન્સલ કરી.
''તો પછી મોડી રાત સુધી ક્યાં ગઇ હતી?''
''મનની મોજ માટે!'' અને તે સડસડાટ એના રૂમમાં ચાલી ગઇ.
કેટલાક દિવસ સુધી તેમની વચ્ચે અબોલા રહ્યાં. આમ ને આમ બંને વચ્ચે અંતર વધતું ગયું. અમરને હતું કે મેઘાને સુધારી શકશે. એ આશામાં તેણે એની સાથે બીજાં ચાર વર્ષ કાઢી નાખ્યાં. એની આશા ઠગારી નીવડી. મેઘાનું વર્તન અસહ્ય બની ગયું.
અમર હિંમત હારીને ઇન્ડિયા ગયો.
સુમન એને અચાનક એકલો આવેલો જોઇને નવાઇ પામી.
''કેમ અચાનક..... મેઘા નથી આવી?''
''તને લેવા આવ્યો છું, સુમન!''
''મારે તમારા સંસારમાં આગ નથી લગાવવી. મારી બહેનને દ્રોહ દઉં એવી નગુણી હું નથી.''
''એવું નથી, સુમન... તને સત્યની ખબર નથી.''
અમરે મેઘાના સ્વૈરવિહારી જીવનની બધી વાત કરી. મેઘા વિશેની વાત સાંભળી સુમન ગુસ્સે થઇ ગઇ.
''આટલી હદે પહોંચે એવી મારી બહેન નથી.''
''સોગંદ ખાઉં છું. મારી વાત સાચી છે. હું લાચાર છું, સુમન.''
અમર દયામણા મુખે એની સામે જોઇ રહ્યો.
''હું તમારી સાથે આવીશ..... તમારી સાથે ફરી જીવન શરૂ કરવા નહીં.... પણ મારી બહેનને સાચા માર્ગે વાળવા.'' કહેતાં સુમન રડી પડી.
અમર પાસે જઇ એને ભેટી પડતાં બોલી, ''તમે એને વાળી ન શક્યા?''
''હું તો શું કોઇ એને વાળી શકે એમ નથી.''
''એજ વખતે ચેરી ઘરમાં પ્રવેશી. કોઇ પુરુષ સાથે માને જોતાં એ ભોંઠી પડી ગઇ.
''આ તારા ડેડી છે, બેટા.'' માએ ચોખવટ કરી.
''મારા ડેડી!'' ચેરી આશ્ચર્ય પામી. ચેરી ખડખડાટ હસી.
''મારે કોઇ ડેડી નથી. મારા જન્મ પહેલાં મારા ડેડી મરી ગયા હતા એવું હું બધાંને કહેતી આવી છું.''
''એવું અશુભ ન બોલ બેટા!''
''આવ બેટા, મને માફ કરી દે!'' અમરે બે હાથ લંબાવી કહ્યું.
''માફ... માફ તો પછી કરીશ. પણ પહેલાં મારા સવાલોના જવાબ આપો. ક્યાં ગયા હતા મારી માને એકલી મૂકી? ક્યારેય પૂછ્યું હતું મારી માને કે તું કેવી રીતે દિવસ ગુજારે છે? તારી દીકરીને કેવી રીતે ઉછેરે છે? કેવી રીતે ભણાવે છે? કેવું જીવન જીવે છે? તમે એેક નિર્દય પુરુષ છો.''
એને ગુસ્સો વધતો ગયો. ન કહેવાનાં કડવાં વેણ બોલતી ગઇ. એની આંખોમાં આગ ભભૂકી રહી.
''ગમે તેમ ન બોલ, બેટા..... એ તારા પિતા છે. ભૂતકાળ ભૂલી જા.''
''હા, બેટા હું તને લેવા આવ્યો છું. હું મારા પિતૃત્વની ભીખ માંગુ છું.''
''તમારા કોઇપણ શબ્દો મને પીગળાવી નહીં શકે. હા, કદાચ મારી મમ્મીને પીગળાવી શકશે. એ તમારી પત્ની છે એ કદાચ માફ કરી દેશે.'' અને સહેજ શાંત પડી એની મમ્મી સામે જોઇ બોલી, ''મમ્મી, પતિ વિના તારું જીવન વેરાન બની ગયું છે. તું કપરી જિંદગી જીવી છે. તું એમની સાથે જઇ શકે છે. હું તને રોકીશ નહીં. બાકી એક અજાણ્યા અને બેવફા પુરુષને હું પિતા કહેવા તૈયાર નથી.
''મને ડેડી કહ્યા વિના પણ તું અમારી સાથે રહી શકે છે!''
''હા, બેટા એમનો વાંક નથી. તારી માસીનો વાંક હોઈ શકે.! એમણે તો બધું સારા ભાવથી કર્યું હતું.....'' સુમને બચાવ કર્યો.
''મારી નસેનસમાં લોહી ઊકળી રહ્યું છે..... કંઇ અવિચારી પગલું ભરી બેસું એ પહેલાં હું અહીંથી ચાલી જાઉં છું.
ચેરી પૂંઠ ફેરવીને ચાલી ગઇ. કોઇ એને ન રોકી શક્યું. એક-બે મહિના એની બહુ તપાસ કરી. પછી ક્યાંય પત્તો ન મળતાં નિરાશ થઇને અમરે કહ્યું, ''તને વિશ્વાસ હોય કે મારા ચાલ્યા જવાથી ચેરી પાછી આવશે તો હું એકલો પાછો જવા તૈયાર છું.''
''ચેરી બહુ સ્વમાની છે. લોકોની ખરીખોટી વાતો સાંભળી-સાંભળીને એ સમજણી થઇ ત્યારે બહુ ઉશ્કેરાયેલી રહેતી. એક દિવસ વિફરીને તમારા બધા ફોટા ઉતારી મૂકી દીધા.
ગુસ્સે થતી પણ કદી કડવાં વચનો નહોતી બોલતી. આજે કડવાં વચનો બોલ્યા પછી એ તમારી સામે ઊભી રહી શકી નહીં. એ એની મોટી નબળાઇ છે. ચેરી મારું લોહી છે. હું એને ઓળખું છું. એ બોલતાં બોલી ગઇ પણ મન શાંત થતાં એને પસ્તાવો થશે. એને બહુ દુ:ખ થશે. એ પછી તમારી સામે ઊભી નહીં રહી શકે! એ ક્યારેય પાછી નહીં આવે.'' કહેતા સુમન રડી પડી.
''મેં તમને બંનેને અલગ કર્યા. સુમન, મને આવી ખબર હોત તો હું અહીં આવત જ નહીં. હું તને વચન આપું છું કે આકાશપાતાળ એક કરીને પણ હું ચેરીને શોધી કાઢીશ.''
''બનવાકાળ બને જ છે. ચેરી ખૂબ ઘડાઇ ગઇ છે. જ્યાં જશે ત્યાં એ માર્ગ શોધી લેશે. મને એના ઉજ્જવળ ભવિષ્ય પર વિશ્વાસ છે. દીકરીની હૂંફ ગુમાવી બેઠી છું. હવે એક એવી ઉંમરે આવી ઊભી છું કે પતિપત્ની એકબીજાની હૂંફને ઝંખે છે.
તમારી હૂંફ ગુમાવવા હું તૈયાર નથી.'' કહેતાં સુમન રડી પડી અને પતિના ખભા પર માથું ઢાળી દીધું. અમર પત્નીની હૂંફ મેળવતો એનાં આંસુ લૂછતો રહ્યો.