લિયોનાર્ડો ડ વીન્સી અને ઊડતો છોકરો

વીન્સીએ સેંકડો શોધો કરી. તર્ક આવ્યો કે વર્ક શરૂ ગુરૂનું આખું શરીર જખ્મોથી ભર્યું ભર્યું હતું

ગુરુજી કહે : 'આપણે છીએ તે કોણ છીએ ? શું કામ છીએ ? કહેનારા આપણને માણસ કહે છે, તો આપણે માણસ કેમ છીએ ? આપણે ક્યાંથી આવ્યા ? ક્યાં જઇશું ?

ત્યારે આકાશમાં રોકેટો, વિમાનો, બલૂનો ઊડતા ન હતા. ઝોરો જ્યારે નાનો હતો, ત્યારે આકાશ માત્ર પંખીઓનું હતું. ઊડતાં પંખીઓનું ઉદ્યાન અને સામ્રાજ્ય. પણ એક માનવી વળી કંઇક જુદું જ વિચારતો. તેને આકાશ એકદમ ભર્યું ભર્યું લાગતું...

'ઝોરો' તે કહે: 'મારા પ્રિય શિષ્ય, જોજે તું, જોજે, એક દિવસ માણસો વાદળાં પર સવારી કરતા હશે. વાદળાને વાહન બનાવીને તેની ઉપર ઊડતા હશે. તેની સાથે સ્પર્ધા કરતાં હશે. આકાશમાંથી તેઓ નીચે જોતાં હશે. આ દુનિયામાં ઝોરો, અશક્ય કંઈ જ નથી...'

'શું કહ્યું ગુરુજી ?'

'બધું જ શક્ય છે', ગુરુજી કહે: 'અશક્ય, અસંભવ, નહિ- થાય, એવું તે કંઈ હોતું હશે ? એ બધાં શબ્દો શબ્દકોશમાંથી નીકળી જશે. નીકળીને બહાર ફેંકાઈ જશે.'

એવાં અદ્ભુત સપનાઓ જોનાર માનવી તે લિયોનાર્ડો ડ વીન્સી.

કોઇ એને લૅનાર્ડ  કહે, કોઈ એને વીન્સી કહે.

લાંબી ફરફરતી ગુચ્છાદાર દાઢીવાળા એ દ્રષ્ટાને કોઇની પરવા જ ન હતી. જેને જે કહેવું હોય તે કહે. કોઇના કહેવા બોલવા સાંભળવાની તેને કોઇ ચિંતા ન હતી. તે આ દુનિયાનો જ માનવી હતો, છતાં જાણે આ દુનિયાથી પર હતો. ઉપરનો હતો. બહારનો હતો.

આ દુનિયાની રહેણી કરણી, રીત-રિવાજની તેને કંઈ પડી જ ન હતી.

એના સ્ટુડિયોમાં બધી જ શક્યતા હતી. નકામી કોઈ ચીજ વસ્તુ હતી જ નહિ. તેનું કામ શરૂ થાય તે પહેલાં તે જાતે જ બધું ગોઠવતો અને કામ પતે, પછી જાતે જ બધું ઊંચું મૂકતો. કેમ કે ક્યારે, કઈ 'નકામી' વસ્તુ 'કામની' બની જાય, તેની તેને ય ખબર ન હતી.

તેને સપનાઓ જોવાની આદત હતી. સ્વપ્નદ્રષ્ટા હતો વીન્સી. સપનું જોયું નથી કે તેને જમીન પર ઊતારવા મંડી પડતો. તે કહેતો : સપનાઓ માત્ર જોવા માટે નથી, માર્ગદર્શન માટે છે. સપનાઓ કહે છે, આવી જ રચના ધરતી પર કરો, જમીન પર કરો, આ સપનું તમારી સૃષ્ટિ માટે છે. નવરચના માટે છે.

તે ચિતારો હતો, શિલ્પી હતો, સંગીતકાર હતો, વૈજ્ઞાાનિક હતો, અવકાશદર્શી હતો, ભૌગોલિક હતો, વહાણવટી હતો, સમુદ્રશાસ્ત્રી હતો, જ્યોતિષી હતો ! જે તરંગ તેના મનમાં આવે તેને આકાર આપવામાં જ તે ખોવાઇ જતો. અભ્યાસ તેનું લક્ષ, પરિણામ તેનું નિશાન. વિચાર તેનો આચાર, આકાર તેનું ધ્યેય. થવાનું હોય તે થાય, એક વખત 'તર્ક' આવ્યો કે 'વર્ક' શરૂ થયું જ સમજો. 'પછી' અને 'કાલે' જેવા શબ્દોને તેણે હાંકી કાઢ્યા હતા. આજ આજ ભાઈ અત્યારે જ તેના જીવનનું ધ્યેય. અત્યારે જ નહિ, અબઘડી, અભ્ભી કા અભ્ભી !

તે કહેતો : જે કંઇ અભી નથી થતું, તે કભી થતું જ નથી, બલકે થતું જ નથી.

નાનકડો ઝોરો તો ગુરુજી લેનાર્ડ વીન્સીની નોટબુકો જોઈજોઇને આભો થઈ જતો. કોઈ જગા ખાલી નહિ. તેમાંની આકૃતિ પ્રકૃતિ નિશાનીઓ રેખાઓ ચિત્તરણા ભાષા કંઈ જ સમજાય તેવા ન હતા. તેમને લખવા માટે કાગળ જ જોઈએ એવું નથી, ભીંત પર, ટેબલ પર, જમીન પર, અરે ફર્સ ઉપર પણ તે લખી નાખે. એક વખત લખ્યું કે પછી કોઇ તેને ભૂંસી શકે નહિ. તે ચાકથી લખે, પેન્સિલથી લખે, કોલસાથી લખે, રંગોથી લખે. હાથમાં જે આવ્યું તેનાથી લખી દે. લખવું અગત્યનું છે. જે લખી નથી લેતા, તે કદી વિચારક બની શકતા નથી.

'ઝોરો', ગુરુજી કહે: 'આપણે દરેક ઘટના સમજવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. તેને આગળ વધારવી જોઈએ. જે ચીજ ઉપયોગી નથી, તેને ઉપયોગી બનાવવી જોઇએ. કુદરતે આપણને ઘણી વસ્તુઓ તૈયાર આપી છે. આપણે તેને મઠારવી ઠઠરાવી સોહામણી બનાવવી જોઈએ.'

ઝોરો સાંભળી રહેતો. પણ ઝોરો સાંભળે છે કે નહિ, તેની સાથે ગુરુજીને લેવા-દેવા ન હતી.

'આપણે' ગુરુજી કહે: 'આપણે છીએ તે કોણ છીએ ? શું કામ છીએ ? કહેનારા આપણને માણસ કહે છે, તો આપણે માણસ કેમ છીએ ? આપણે ક્યાંથી આવ્યા ? ક્યાં જઇશું ? આપણે જીવીએ છીએ તો જિંદગી શું છે ? વૃક્ષો જમીનમાંથી ઊગે છે તો કેમ ઉગે છે, કોણ તેને ઊગાડે છે ? શું કામ ઊગાડે છે ? તે ન ઊગે તો ચાલે કે કેમ ?'

બોલતાં બોલતાં ગુરુજી જાતે ફરી ગયા. ગોળગોળ ફરીને તેઓ કહે: આપણી પૃથ્વી ફરે છે, ગ્રહો ફરે છે, શું કામ ફરે ?'

ભમરડો ફેરવીને તેઓ કહે: 'આ ભમરડો મેં ફેરવ્યો તો પૃથ્વીના ભમરડાને કોણ ફેરવે છે ? એની જાળી (દોરી) ક્યાં છે ? એની આર (ધરી) કઈ જગાએ છે ?'

બે હાથ પહોળા કરી, ઊંચા ટેબલ પરથી ભૂસ્કો મારી તેઓ કહે: 'પક્ષીઓ ઊડી શકે છે, આપણે કેમ ઉડી શકતાં નથી ?'

ઝોરોને બધું સાંભળવું ગમતું. સમજાતું કંઈ જ નહિ. તેને તો એમ કે, 'આપણે નથી ઊડતાં તો નથી ઊડતાં, એમાં વળી પંચાત શા માટે ?'

'પણ ના,' ગુરુજી કહે : 'પંચાત ખરી જ. આપણે ઊડવું જ છે. પંખી ઊડે અને આપણાંથી કેમ ન ઊડાય ? ઝોરો !' તેઓ કહે : 'આપણેય ઊડીશું, ઊંચા આસમાને ઊડીશું. આપણે ય બૂડીશું, દરિયાને ઠેઠ તળીએ બૂડીશું, જળચરોની જેમ ! તું મારી સાથે રહેજે ઝોરો ! રહેશે ને ?'

'હેં !' ઝોરો તો એવી બધી વાતથી જ ડરી ગયો. ગુરુજી ય ક્યાં ઉડી શકયા હતા ? ધબ્બ કરતાં પડયા કે નહિ. અને પાણીમાં બે-પાંચ મિનિટ તો રહેવાતું નથી ! ત્યાં વળી ઠેઠ ઊંડે માછલાંઓની જેમ તરવાની ક્યાં વાત રહી ? દરિયામાં તરવું એટલે મરવું જ કે બીજું કંઇ ?'

તરંગે તો ઝોરો પણ ચઢી જતો. પછી એવો પટકાતો કે ખો ભૂલી જતો. એક વખત તે પલંગડી પર સૂતો હતો. સપનું આવ્યું. જાણે પહાડ પરથી તે કૂદે છે. ઊડે છે- કૂદે છે.'

પડયો. પથારીમાંથી પડયો. ચારે બાજુ જોયું તો ક્યાં પહાડ ? ક્યાં ખીણ ? કેવાં ઊડત બૂડ જ બૂડને !'

એક જગા એવી હતી, જ્યાં ઝોરો કદી જઇ શકતો નહિ. કોઇક ભેદી કાર્યશાળા હશે, સંશોધન-ગૃહ હશે, અજાયબ - ઉદ્યોગ - મંદિર હશે મોટા જાડા કાષ્ટના દ્વારા જડબેસલાક બંધ રહેતાં. ગુરૂજી લિયોનાર્ડો દ વીન્સી સિવાય તેમાં કોઇ જઇ શકતું નહિ.

ઝોરોને એ કૌતુક - કિમિયાગૃહમાં શું છે એ જાણવાનું સદા કૂતુહલ રહેતું. તેને થતું કે એ અજબ-કારીગરીમાં કાંઇક અભેદ વિશાળ મૂર્તિ હશે કે પછી અદ્ભુત લશ્કરી-શસ્ત્ર હશે કોઇ ન સમજાય તેવી તોપ હશે કે આકાશના ઝીણામાં ઝીણા તારાને  ભેદી શકતું દૂરબીન હશે !

એ બંધ દ્વારને પાર કરવાનું એને સદા મન થતું કોઇક રસ્તો જડવો જોઇએ કે જેથી અંદર પ્રવેશી શકાય. તે વખતો વખત એ તોતીંગ દરવાજે જતો, જવાની કળબાજી અને  કળાબાજી અજમાવતો. પણ તેને ફાવટ આવતી નહિ. આ ગુરૂજીનું કૌશલ્ય જ એવું હતું કે બીજાને સમજાય જ નહિ. ઝોરો ફાંફાં મારીને કે માથું પછાડીને પાછો  આવતો. પણ ફરીફરીને  જતો જરૂર.

સ્ટુડિયોમાં જે કોઇ હતું, તે બધાંને જ કામ કરવું પડતું. મહેમાન કોઇ જ ન હતું. કામ વગર કોઇ બેસી શકતું નહિ. કામ ગમે તેટલું અઘરૂં હોય તો પણ જાતે જ કરવું પડતું. 'ન થાય' 'કે નથી આવડતું' જેવા શબ્દો અહીં બોલાતા જ નહિ !

ઝોરોનું કામ જાતજાતના અવનવા ચિત્રો સાથે સંકળાયેલું હતું. રંગબેરંગી રંગની ટયુબો, કમ્પાસના સાધનો, અવનવી નાની મોટી પીંછીઓ, જાડા-પાતળાં પૂઠા અને કાગળો ! એ બધાં સાધનો સાથે તેને રોકાયેલા રહેવું પડતું. ગંભીર ઓપરેશન કરતાં સર્જન ડાકટરની સાથે નર્સો કે સહાયકોની જે ચીવટ-ત્વરા રહેતી, તે જ સાવધાની-તત્પરતા ગુરૂ સાથે ઝોરોની રહેતી. ગુરૂજી ઝીણામાં ઝીણી ચીજ એક જ વખત માગતા. તરતો-તરત તે બીજી જ ક્ષણે, તે જ ક્ષણે ગુરૂજીને આપી દેવી પડતી.

સહાયક ઝોરો આવું ઝીણું કામ કરતાં કરતાં ઘણું શીખી ગયો હતો. અધીરો બનીને વારંવાર કહેતો : ''હવે તો હું મારી જ એક કાર્યશાળા ઊભી કરી શકું છું. એવો સ્ટુડિયો તૈયાર કરીશને કે ગુરૂજી પણ આપણને ગુરૂ માની જાય ! તેમાંની  કોઇ  શોધની માહિતી બીજો કોઇ પામી શકે નહિ...!''

''તું એવું કામ જરૂર કરી શકીશ'' પોતાના કામની વચમાંથી ગુરૂજીએ કહી દીધું.

''શું...?'' ઝોરોએ ધીમેથી પોતાની જાતને જ પૂછ્યું: ''હું તો કંઇ બોલ્યો જ નથી...''

પણ ગુરૂજી સામેના વિચારો જાણવામાં પાવરધા હતા. સાથીના મનમાં શા અને કેવા વિચાર ચાલી રહ્યા છે, તેની વીન્સી-ગુરૂને તરત જ ખબર પડી જતી !

''મારી સાથે થોડો વખત કામ કરનાર દરેક એવું જ વિચારે છે..'' ગુરૂજી પોતાના શોધ-સંશોધનો વિષયક ચિત્રકામમાં મશગુલ હતા. દરેક નવી શોધ, નવા તર્ક, નવા વિચારોને તેઓ શબ્દોમાં અને આકૃતિમાં કેન્વાસ પર ઉતારી લેતાં.  પોતાના  મનનો દરેક ખ્યાલ તરતો-તરત જ નોંધાઇ જવો જોઇએ.

''પણ અઘરૂં છે. સમય જોઇએ, ધીરજ જોઇએ, નાસીપાસ કે નિરાશ થવાની તૈયારી જોઇએ. ભાંગ-ફોડ થવાની કે વાગવાની તત્પરતા જોઇએ..''

એક હાથે ચિત્તરકામ કરતાં બીજો હાથ બતાવીને ગુરૂ કહે: ''જો.''

એ હાથ પર ઘણાં બધાં રૂઝાયેલા જખ્મો હતા. પછી એ જખ્મી હાથે ચિત્તરકામ લઇ લેતાં બીજા હાથના ઘા તેઓ બતાવવા લાગ્યા.

વીન્સી ગુરૂ એક સાથે બંન્ને હાથે બધું જ કામ કરી શકતાં, ચિત્રકામ તો તેઓ એ જ રીતે કરતાં.

લિયોનાર્ડો એકદમ ભલા માનવી હતા. ભલા અને દયાળુ. રસ્તામાં કોઇ પશુ-પંખી ઘવાયેલા હોય, ભૂખા હોય, માંદા હોય તો તેને ઊંચકીને ઘરે લઇ આવતાં. બીજું બધું કામ ભૂલીને એ પીડિત જીવની કાળજી કરતાં. તેની ચિકિત્સામાં જ તન્મય થઇ જતાં. સાજા સારા થયેલા એ પશુ-પંખીઓ પછી અહીં જ રહી પડતાં અને ગુરૂજીની પાછળ પાછળ ફરતાં. કોઇ વખત એ અબુધ જીવો કંઇ ભાંગફોડ કરે તો, ગુરૂજી તેમને લડતાં નહિ. જાણે તેઓ સમજતા હોય એમ કહેતાં: ''જુઓ બકરીબાઇ, આવું નુકશાન નહિ કરવાનું, શું સમજ્યા ?''

તેમની પાઠશાળામાં ઘણાં વિદ્યાર્થીઓ આવીને વસી જતાં. ગુરૂજી તેમને પણ આ પશુઓની સાર સંભાળ રાખવાનું કહેતા. ''એક વખત તમેય આવા જ હતા,'' તેઓ શિષ્યોને કહેતા.

એક દિવસ તેઓ એક વિચિત્ર જીવને પકડી લાવ્યા. સાવ જંગલી, ભારે ખેપાન, ગાંઠે નહિ, બદે નહિ ! કૂૂૂદાકૂદ અને બચકમ-બચકી, ફેંકાફેંકી અને ઠેકાઠેકી. ઘાંટા ઘાંટીનો પાર નહિ. એવું લાગતું હતું કે હમણાં સ્ટુડિયો  ભાંગીને ભુક્કો થઇ જશે.

ગુરૂજીને તેણે એવા બચકાંઓ ભર્યા કે ચકામા પડી ગયા. પણ ગુરૂજી તો તેને સાચવીને જ રાખે.

''જુઓ'' તેમણે ઝોરોને કહ્યું: ''આવા જીવને તેની માતા કેવી રીતે રાખી શકે ? આખા ગામનો ઊતાર છે. ફરિયાદ તો એવી લાવે કે લોકો ઘર પર પથરા જ મારે...''

અત્યારે ગુરૂજી માર ખાતા હતા. કહે: ''એની માતાને આ આમ જ પજવતો હતો. બિચારી મા કહે; 'ગુરૂજી આને ક્યાંક ઠેકાણે પાડો ને ! નહિ તો પોલીસ એને પકડીને જેલમાં જ ખોંસી દેશે. કેટલી વાર છોંડાવીને લાવી છું.'

ચાલુ ઝપાઝપીની વચમાં વીન્સીદા કહે: ''વાંદરા કે રીંછ સારા. આને તે કેમ સીધો કરાય. કેટલી વાર નાસી જતો હતો, પણ હું છોડું ? કહી દીધું, જેટલાં બચકાં ભરવા હોય તેટલા ભર પણ તને નહિ છોડું. મારે ત્યાં તારા જેવા જ બધાં આવે છે અને પછી એવા સીધા થઇ જાય છે કે, દુનિયા ઓળખીય શકે નહિ.''

પણ આ ઝનૂની  જંગલી ઝભ્ભરિયા  માટે એમ કહેવું, વધારે પડતું હતું.

ગુરૂજી લાવ્યા ત્યારે એ ઓળખાતો જ ન હતો. ભલા વાઘ વરૂ દીપડા ઝરખને ઓળખી શકાય, આવા ભીચ્છરિયાને કેવી  રીતે ઓળખાય ?

વીન્સીદાના હાથને બચકું ભરતાં તે કહે: ''ઘરરર હાઉ !''

ગુરૂજી કહે: ''હું તારૂં નામ સેલાઇ રાખું છું. સેલાઇ, સમજે છે ને ? સમજી જશે. સેલાઇ એટલે નાનકડો શેતાન. તું એવો જ છે. એવાથી ય જાય તેવો.''

અને સેલાઇ આ ધર્મશાળામાં રહી ગયો. તોફાન કરનારા પણ તોફાન કરી કરીને થાકી જાય છે. જો કે જે થાકે તેને શેતાન કેમ કહેવાય ? સેલાઇ થાક્યો કે નહિ, તેની ખબર પડી નહિ, પણ તેને અહીં રહેવું પડયું. અહીં રહેતાં ટેવાવું પડયું. બધાં સુધરી જાય છે, એ માન્યતા વધારે પડતી છે, જેને નથી સુધરવું તે નથી જ સુધરતાં.

સેલાઇને સુધારવા બધાં જ ઝઝૂમતાં અને બધાંને હંફાવવા સેલાઇ મરણિયો બનતો.

સેલાઇ આવ્યો ત્યારે કોથળામાં લપેટાયેલો હતો. ગુરૂજી કહે: ''તને પોશાકથી સુધારવો પડશે.''

જે નવા વસ્ત્રો તેને પહેરાવ્યા તે તેણે - ફાડીને ફેંકી દીધા. ગુરૂજી કહે: ''સારો છોકરો બન સેલાઇ !''

સેલાઇએ  જંગલના  પશુની જેમ દાંત કાઢ્યા.

ગુરૂજી કહે: ''અરે, તારા દાંત તો કેવા છે ? પીળાં પેલા સિંહ જેવા. તને દાતણ કરતાં શીખવવું પડશે.''

સામે પડેલાં પાઉં ભાત સૂપને મુઠ્ઠી ભરીભરીને મોઢામાં ઠૂંસતાં સેલાઇએ ઈ-ઈ કર્યું.

ગુરૂજી કહે: ''ખાતાય શીખવવું પડશે.''

સેલાઇ લાત મારવા લાગ્યો. ગુરૂજી કહે: ''અરે અરે અરે, તારા પગ તો જો કેવા ફાટી ગયા છે, તીરાડ પડી છે, કાંટા-કાંકરાંથી છોલાઇ-ચોરાઇ ગયા છે. પગરખાં  માટે તો તને પગરખાંની દુકાને જ લઇ જવો પડશે. પણ ત્યાં તો પૈસા જોઇશે..''

ગુરૂજી પોતાનો બટવો શોધવા લાગ્યા: ''ક્યાં ગઇ મારા પૈસાની ઝોળી ? નાની સરખી હતી, મઝેદાર,  અહીં જ મૂકી, આટલામાં જ હોવી જોઇએ...''

ઝોરો જાણી ગયો. એ પીશ્વી તો સેલાઇએ જ સંતાડી દીધી હતી. કોઇક એવી ઝડપથી  લઘર વઘરિયા પોશાકમાં ઠૂંસી દીધી હતી કે ગુરૂજી શોધતાં ફરે !

ઝોરોને  આશ્ચર્યનો આઘાત લાગ્યો.

ચોરી ?  આવી ચોરી ? ગુરૂના  પૈસાની ચોરી ?

આવી હિંમત તો આજ સુધી કોઇએ કરી નથી. મોટા શેતાને ય નહિ ! આવા ભલા પરગજુ  ગુરૂ સાથે  આવું લાંછન ?

ગુરૂ શોધતા રહ્યા અને જંગલી સેલાઇએ ઝોરોને ઈશારતથી કહ્યું: ''કહી દીધું  છે તો ખબરદાર, જીવતો નહિ છોડું.''

ઝોરો એ-એ કરવા ગયો. ગુરૂજીની પકડમાંથી છૂટીને સેલાઇએ ઝોરો પર એવી તરાપ મારી કે ઝોરો પીંખાઇ ગયો.

''નહિ નહિ'' ગુરૂજી  બંન્નેને  છૂટા પાડવા લાગ્યા.

ઝોરો એક જ ઝાપટમાં જાણી ગયો કે આની સામે બહુ લપ્પન-છપ્પન કરવા જેવી નથી, માળો, ખરેખરો  જંગલી જ છે.

(જંગલી અને ઝનૂની  છોકરો વૈજ્ઞાાનિક બની શકે ?)

સેલાઇ અહીં સ્ટુડિયોમાં રહેવા માટે જ આવ્યો હતો. ગુરૂજી વીન્સીની સૂચના હતી કે, અહીં જે આવે તે જઇ શકે નહિ. સેલાઇ ઉધ્ધત તોફાની ભાંગફોડિયો  અને જંગલી છોકરો હતો. પણ તેણે  અહીં જ રહેવાનું હતું.

ધીરે ધીરે તે બીજાઓને ગમવા લાગ્યો. એના તોફાનમાં કાંઇક એવી સર્જનાત્મક શક્તિ હતી કે ભાંગફોડ પછી જાતે જ તે કોઇ નવી રચના કરી દેતો.

છોકરાંઓની જરૂર પડતી ત્યારે વીન્સી તેમને ખડે પગે પોતાની પાસે રાખતાં. પોતે જે કંઇ કરતા હોય, તે બોલી બોલીને શીખવતા, ગોખવતા ય ખરા. પણ વીન્સી એક સાથે એટલા બધાં પ્રોજેક્ટ ઉપર કામ કરતાં કે છોકરાંઓ ગૂંચવાઇ જતાં.

એક વખત ગુરૂજી ઝોરોને ઊંચી જગાએ લઇ ગયા. તેમને હવાઇ છત્રીનો પ્રયોગ કરવો હતો. ઝોરોને  બધી કરામત બતાવી તેઓ કહે : ''દોડીને કૂદી પડ.''

''નીચે ? તળેટીમાં ?''

''હા''

''વાગશે  કતો નહિ ને ?''

''કહેવાય નહિ. જો છત્રી ખૂલી જાય તો નહિ વાગે. તું પેરેશૂટનો પહેલો પ્રવાસી બની રહેશે.''

ઝોરો ડરી ગયો. ગુરૂજીએ હડસેલો માર્યો. ઝોરો જેવો અવકાશમાં કૂદ્યો કે હવાઇછત્રી ખૂલી ગઇ. તે હવામાં  તરવા લાગ્યો.

આકાશમાં ઝોલા ખાતો ખાતો તે ક્યાંય પહોંચી ગયો. ગુરૂજી ત્યાં પહોંચીને ઝોરોને સંભાળી લઇને કહે : ''અભિનંદન મારા પહેલા પેરેશૂટર. પણ હવે આપણે આ પેરેશૂટમાં ગિયર લગાવીશું. ગવર્નર, કે જેથી આપણે જ્યાં જવું હોય ત્યાં  જઇ શકીએ. આકાશી સફરની  આ પહેલી શોધ ગણાશે.''