ગાઝા શાંતિ ડીલ પર ટ્રમ્પે 20 દેશોના નેતાઓ પાસે હસ્તાક્ષર કરાવ્યા, પણ હજુ આ પાંચ મુદ્દા પર મડાગાંઠ

Gaza Peace Deal: હમાસ અને ઇઝરાયલ વચ્ચે યુદ્ધવિરામ થઈ ચૂક્યું છે. બંધકોની અદલા-બદલી કરવામાં આવી છે. મિસ્રમાં અમેરિકાના પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે વિશ્વના 20 નેતાઓની ઉપસ્થિતિમાં ગાઝા પીસ ડીલ પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. ગાઝામાં શાંતિ કરાર થયા બાદ પણ હજી પાંચ મુદ્દાઓ વણઉકેલ્યા છે. હમાસે 7 ઑક્ટોબર, 2023ના રોજ ઇઝરાયલ પર હુમલો કર્યો હતો. ત્યારબાદથી બંને દેશો વચ્ચે યુદ્ધ શરુ થયું હતું. બે વર્ષ સુધી ચાલેલા આ યુદ્ધ બાદ અમેરિકાએ પ્રમુખના શાંતિ કરાર માટે 20 મુદ્દાનો પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો. આ પ્રસ્તાવમાં કેદીઓની અદલા-બદલી ઉપરાંત હમાસને હથિયારમુક્ત બનવાની અપીલ છે. જો કે, અમુક શરતો પર હમાસે સહમતિ દર્શાવી નથી.

સોદો હજુ પણ અનિર્ણિત

ગાઝા શાંતિ કરારના ફક્ત પ્રથમ તબક્કાને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે. ચાલો જોઈએ કે યુદ્ધવિરામના પ્રથમ તબક્કામાં શું સામેલ છે. અને હજુ કયા મુદ્દાઓ વણઉકેલાયેલા છે.

પ્રથમ ચરણમાં કેટલી ચીજો પર સહમતિ

યુદ્ધવિરામ: ઇઝરાયલ અને હમાસ વચ્ચે યુદ્ધ વિરામ કરાર શુક્રવારથી અમલમાં આવ્યો છે. તમામ લશ્કરી કામગીરી બંધ થઈ છે. પેલેસ્ટિનિયનો મોટી સંખ્યામાં ગાઝા શહેરમાં પાછા ફરી રહ્યા છે.

ઇઝરાયલી સૈનિકો પાછા ખેંચ્યા: ઇઝરાયલે પહેલા તબક્કામાં ગાઝાના 53% હિસ્સામાંથી તેના સૈનિકો પાછા ખેંચી લીધા. આગામી સમયમાં 40% અને પછી 15% સુધી સૈનિકો પાછા ખેંચાશે.

બંધકોની મુક્તિ: હમાસે 20 જીવિત ઇઝરાયલી બંધકોને મુક્ત કર્યા. 28 મૃતકોના મૃતદેહ પણ પરત કરવામાં આવશે. ઇઝરાયલે 250 પેલેસ્ટિનિયન કેદીઓ અને 1,700 અટકાયતીઓને મુક્ત કર્યા.

માનવતાવાદી સહાય: માનવતાવાદી સહાય ગાઝામાં પહોંચાડવામાં આવશે. દરરોજ 600 ટ્રક રાહત પૂરવઠા પેટે મોકલવામાં આવશે. પાણી, વીજળી, હૉસ્પિટલો અને રસ્તાઓ પુનઃસ્થાપિત કરવા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો.

આ પાંચ મુદ્દાની મડાગાંઠ

ઇઝરાયલ અને હમાસે ઇજિપ્તમાં શાંતિ સમિટમાં ભાગ લીધો ન હતો. ટ્રમ્પની 20-મુદ્દાની યોજનામાં સ્પષ્ટપણે જણાવાયું છે કે લશ્કરી બળ દ્વારા ગાઝામાંથી કોઈ પણ પેલેસ્ટિનિયનને હાંકી કાઢવામાં આવશે નહીં, અને ઇઝરાયલ ગાઝા પટ્ટી પર કબજો કરશે નહીં કે તેને જોડશે નહીં. હમાસને તેના શસ્ત્રો સોંપવાની જરૂર પડશે. મધ્યસ્થી દેશોને ભવિષ્યમાં આ શરતોનું પાલન કરવામાં પડકારોનો સામનો કરવો પડી શકે છે.

હમાસ દ્વારા શસ્ત્રમુક્ત બનવા અંગેઃ ટ્રમ્પના શાંતિ કરારમાં હમાસ માટે એક મુખ્ય શરત એ છે કે તેણે તેના શસ્ત્રો સોંપવા પડશે. પ્રસ્તાવમાં તેના સશસ્ત્ર જૂથોને નિઃશસ્ત્ર કરવાનો સમાવેશ થાય છે. ગાઝામાં શસ્ત્રો રદ કરવાની દેખરેખ માટે એક ટીમ બનાવવામાં આવશે. યોજનામાં તમામ લશ્કરી અથવા આક્રમક સાધનો નષ્ટ કરવાની જોગવાઈ છે, પરંતુ હમાસે આ શરતો સ્વીકારી નથી, જેના કારણે તેઓ વિરોધ કરી શકે તેવી શક્યતા વધી ગઈ છે.

સાત બંધકોને મુક્ત ન કરવાઃ મૃત બંધકોની સંખ્યા અંગે પણ મતભેદ છે. હમાસે ઇઝરાયલ પાસેથી સાત બંધકોની પણ માંગણી કરી છે. હમાસ તેમને આતંકવાદી માને છે. તેમની મુક્તિ હાલમાં બંને પક્ષો વચ્ચે ગરમાગરમ ચર્ચાનો વિષય છે.

હમાસના શાસન અંગે

ટ્રમ્પના શાંતિ પ્રસ્તાવમાં સ્પષ્ટપણે જણાવાયું છે કે ભાવિ ગાઝા સરકારમાં હમાસની કોઈ ભૂમિકા રહેશે નહીં. હમાસે હજુ સુધી આ મુદ્દો સ્વીકાર્યો નથી, જે ભવિષ્યમાં કોઈ ભૂમિકા નથી. આ મુદ્દો વણઉકેલાયેલો છે. જો હમાસ આ શરત સ્વીકારે છે, તો તે ગાઝાના રાજકારણમાંથી સંપૂર્ણપણે બાકાત રહેશે. પ્રસ્તાવમાં જણાવાયું છે કે ગાઝામાં એક કામચલાઉ વચગાળાનો વહીવટ સ્થાપિત કરવામાં આવશે, જેનું સંચાલન એક ટેકનિકલ અને બિન-રાજકીય પેલેસ્ટિનિયન સમિતિ દ્વારા કરવામાં આવશે. આ સમિતિ ટ્રમ્પના નેતૃત્વ હેઠળના આંતરરાષ્ટ્રીય બોર્ડ હેઠળ કાર્ય કરશે.