સ્મોલ અને મિડકેપ કંપનીઓનો આ વખતે સૌથી વધુ નફો

નિકાસમાં ઘટાડાથી કોર્પોરેટ કમાણી અને વૃદ્ધિ પર દબાણ આવશે

અમદાવાદ : ભારતમાં કંપનીનો વિકાસ ધીમો પડયો છે, અને તેની અસર મોટી કંપનીઓ (ફ્રન્ટલાઈન કંપનીઓ) પર વધુ દેખાઈ રહી છે. સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૫ ક્વાર્ટરમાં, નિફ્ટી-૫૦માં સામેલ મોટી કંપનીઓના નફામાં માત્ર ૧.૨% નો વધારો થયો છે, જે છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં સૌથી નીચો વિકાસ છે. જો કે, દેશની તમામ લિસ્ટેડ કંપનીઓના નફામાં ૧૦.૮% નો વધારો થયો છે, જે ઘણો સારો છે. આનો અર્થ એ છે કે નાની અને મધ્યમ કદની કંપનીઓએ મોટી કંપનીઓ કરતાં સારું પ્રદર્શન કર્યું છે.

નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૬ના બીજા ક્વાર્ટરમાં નિફ્ટી-૫૦ કંપનીઓના વેચાણમાં માત્ર ૬.૪% નો વધારો થયો છે, જે છેલ્લા ૧૭ ક્વાર્ટરમાં સૌથી નબળો વિકાસ છે. તેની તુલનામાં, દેશની અન્ય તમામ લિસ્ટેડ કંપનીઓના વેચાણમાં ૭.૨%નો વધારો થયો છે. છેલ્લા ચાર ક્વાર્ટરમાં, મોટી કંપનીઓ બાકીની કંપનીઓ કરતાં પાછળ રહી ગઈ છે. નિફ્ટી-૫૦ કંપનીઓએ ૧૦ ક્વાર્ટરમાંથી આઠમાં અન્ય કંપનીઓ કરતાં ખરાબ પ્રદર્શન કર્યું છે.

નિફ્ટી-૫૦ માં મોટી કંપનીઓની કમાણી નબળી હોવાથી, એકંદર નફામાં તેમનો હિસ્સો પણ ઘટયો છે. નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૬ના બીજા ક્વાર્ટરમાં નિફ્ટી-૫૦ કંપનીઓનો હિસ્સો ઘટીને ૫૦% થયો, જે છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સૌથી ઓછો છે. ત્રણ વર્ષ પહેલાં, તે લગભગ ૬૦% હતો. આ ક્વાર્ટરમાં, નિફ્ટી-૫૦ કંપનીઓએ મળીને ૧.૮૧ ટ્રિલિયનનો નફો કર્યો હતો. આ ગયા વર્ષ કરતા થોડો વધારે છે, પરંતુ છેલ્લા ચાર ક્વાર્ટરમાં સૌથી ઓછો છે. તેની તુલનામાં, દેશની બાકીની ૨,૬૪૭ કંપનીઓનો કુલ નફો વધીને ?૩.૬૨ ટ્રિલિયન થયો છે.

અહેવાલ મુજબ, મિડકેપ અને સ્મોલકેપ કંપનીઓએ આ વખતે સૌથી વધુ નફો કર્યો છે. મિડકેપ-૧૫૦ કંપનીઓના નફામાં ૨૭%નો વધારો થયો છે, અને સ્મોલકેપ-૨૫૦ કંપનીઓના નફામાં ૩૭%નો વધારો થયો છે. તેની સરખામણીમાં, મોટી કંપનીઓ (નિફ્ટી ૧૦૦)ની કમાણીમાં માત્ર ૧૦%નો વધારો થયો છે. વધુમાં, ખાનગી બેંકો અને મોટી ઓટો કંપનીઓનું નબળું પ્રદર્શન પણ મોટી કંપનીઓ માટે મુશ્કેલીઓમાં વધારો કરી રહ્યું છે.

વિશ્લેષકોના મતે, આ વખતે સૌથી વધુ કમાણી ઊર્જા, ધાતુઓ, સિમેન્ટ, ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, મટિરિયલ્સ અને ઓટો જેવા ક્ષેત્રોમાંથી આવી છે. આ ક્ષેત્રોને ચક્રીય માનવામાં આવે છે, એટલે કે તેમની કમાણી સમયાંતરે વધઘટ થાય છે. આ ક્ષેત્રોની કંપનીઓ નિફ્ટી-૫૦માં ઓછું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. નિફ્ટી-૫૦માં મોટાભાગે બેંકો, આઇટી, એફએમસીજી અને તેલ અને ગેસ જેવી કંપનીઓનો સમાવેશ થાય છે, અને આ ક્ષેત્રોમાં આ ક્વાર્ટરમાં નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ જોવા મળી નથી.

મોટી અને નાની કંપનીઓ વચ્ચેનો આ તફાવત કાયમી નથી. વિશ્લેષકોના મતે, મિડ-કેપ અને સ્મોલ-કેપ કંપનીઓની મજબૂત કમાણી વૃદ્ધિ ગયા વર્ષે આ કંપનીઓ માટે નબળા આધારને કારણે છે, અને આ વખતે, કેટલાક ક્ષેત્રો ફક્ત ટૂંકા ગાળા માટે જ સારું પ્રદર્શન કરી રહ્યા છે. મોટી કંપનીઓની કમાણી આગામી મહિનાઓમાં પણ વધી શકે છે, જે બંને વચ્ચેના તફાવતને ઘટાડશે.

જોકે, સિંહા જથ્થાબંધ બજારના ડેટા સૂચવે છે કે કર ઘટાડા પછી પણ, ખરીદીમાં ખાસ વધારો થયો નથી. વધુમાં, તાજેતરમાં નિકાસમાં ઘટાડો થયો છે, જે ભવિષ્યમાં કોર્પોરેટ કમાણી અને વૃદ્ધિ પર દબાણ લાવી શકે છે.