નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં IBC હેઠળ રેકોર્ડ રૂ.67,000 કરોડની વસૂલાત

નવી દિલ્હી : ભારતના નાદારી માળખા માટે એક સીમાચિહ્નરૂપ સિદ્ધિમાં, ધિરાણકર્તાઓએ નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૪-૨૫ દરમિયાન નાદારી પ્રક્રિયા દ્વારા રૂ.૬૭,૦૦૦ કરોડથી વધુની વસૂલાત કરી છે, જે નાદારી અને નાદારી કોડ (આઈબીસી) હેઠળ અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી વાર્ષિક વસૂલાત છે. 

નેશનલ કંપની લો ટ્રિબ્યુનલ (NCLT)ના ડેટા અનુસાર, આ રકમ નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૪ માં વસૂલ કરાયેલા રૂ.૪૭,૨૦૬ કરોડ કરતા ૪૨% વધુ છે, જે રિઝોલ્યુશન પ્રક્રિયાની અસરકારકતામાં નોંધપાત્ર વધારો દર્શાવે છે.

એપ્રિલ ૨૦૨૪ અને માર્ચ ૨૦૨૫ વચ્ચે નેશનલ કંપની લો ટ્રિબ્યુનલ  દ્વારા રેકોર્ડ ૨૮૪ કોર્પોરેટ રિઝોલ્યુશન દરખાસ્તોને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, જે પાછલા વર્ષના ૨૭૫ કેસથી વધુ છે, તે જ સમયે આ વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી. 

આમાંથી, ૨૬૭ કેસ આઈબીસીની કલમ ૭, ૯, ૧૦ અને ૫૪(C) હેઠળ દાખલ કરાયેલા કોર્પોરેટ નાદારીના કેસ હતા, જેના કારણે રૂ.૬૭,૦૮૧ કરોડની વસૂલાત થઈ હતી. તે જ સમયે, કલમ ૯૪ અને ૯૫ હેઠળ દાખલ કરાયેલા ૧૭ વ્યક્તિગત નાદારી કેસમાંથી રૂ. ૯૫ કરોડ વસૂલવામાં આવ્યા હતા.

નિષ્ણાતો માને છે કે આ સુધારો નિયમનકારી પ્રક્રિયાઓના વધુ સારા સરળીકરણ અને નેશનલ કંપની લો ટ્રિબ્યુનલ  દ્વારા તાજેતરમાં ક્ષમતા વધારાને કારણે છે. નવા નાદારીના કેસોની સંખ્યામાં પણ થોડો વધારો થયો છે.નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૫માં ૧,૩૪૬ કેસ દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા, જે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૪ માં ૧,૩૧૮ હતા. વ્યક્તિગત નાદારીની અરજીઓની સંખ્યા લગભગ બમણી થઈને ૬૭૩ થઈ ગઈ, જે પ્રક્રિયા પ્રત્યે વધતી જાગૃતિ અને સ્વીકૃતિ દર્શાવે છે.

નવેમ્બર ૨૦૨૪માં ભારતની સુપ્રીમ કોર્ટના મહત્વપૂર્ણ હસ્તક્ષેપ બાદ આ સુધારો આવ્યો, જ્યારે તત્કાલીન મુખ્ય ન્યાયાધીશ ડી. વાય. ચંદ્રચુડની આગેવાની હેઠળ જેટ એરવેઝ લિક્વિડેશન સુનાવણી દરમિયાન, કોર્ટે નેશનલ કંપની લો ટ્રિબ્યુનલ અને NCLATની કાર્યક્ષમતા અને માળખાગત સુવિધાઓના અભાવ પર પ્રકાશ પાડયો હતો. તે સમયે નેશનલ કંપની લો ટ્રિબ્યુનલ  ૬૩ સભ્યોની મંજૂર સંખ્યા સામે ફક્ત ૪૩ સભ્યો સાથે કાર્યરત હતું.

આ ચિંતાઓને સંબોધતા, કેન્દ્ર સરકારે ૨૮ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૫ના રોજ નેશનલ કંપની લો ટ્રિબ્યુનલમાં ૨૦ નવા સભ્યોની નિમણૂક કરી હતી. માર્ચના અંત સુધીમાં, ફક્ત ત્રણ જ જગ્યાઓ ખાલી રહી છે, જેનાથી ટ્રિબ્યુનલની કાર્યક્ષમતામાં નોંધપાત્ર સુધારો થયો છે. નવા નિયુક્ત સભ્યો પાંચ વર્ષ માટે અથવા ૬૫ વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ થાય ત્યાં સુધી, જે પણ વહેલું હોય ત્યાં સુધી સેવા આપશે.

મજબૂત સંસ્થાકીય સમર્થન, સરળ પ્રક્રિયાઓ અને ન્યાયતંત્રની સક્રિય ભૂમિકા સાથે, આઈબીસી હવે સમયસર અને અસરકારક નિરાકરણ પ્રદાન કરવાની તેની મૂળ ભાવના તરફ આગળ વધી રહ્યું હોય તેવું લાગે છે.