Q1માં નિફ્ટી 50 કંપનીઓની કમાણીમાં ઘટાડો

અમદાવાદ : ભારતીય કોર્પોરેટ ક્ષેત્રના નબળા પ્રદર્શનને કારણે ૨૦૨૫-૨૬ના પ્રથમ ક્વાર્ટર દરમિયાન નિફ્ટી ૫૦ કંપનીઓની કમાણીમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો હતો. બેન્ચમાર્ક ઇન્ડેક્સની શેર દીઠ અનગ (ઈપીએસ) વાર્ષિક ધોરણે માત્ર ૭.૪ ટકા વધી હતી, જે લગભગ ચાર વર્ષમાં સૌથી નબળી ગતિ છે. 

આ મંદી અગાઉના કમાણીના ઘટાડા કરતાં વધુ ખરાબ છે જ્યારે જુલાઈ-સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૩ દરમિયાન ઈપીએસ સરેરાશ ૮.૮ ટકા વધ્યો હતો. તે ઘટાડા પછી રિકવરી આવી હતી, જે હવે ફરી અટકી રહી હોય તેવું લાગે છે. તેની સરખામણીમાં, સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૪ માં ઈપીએસ વાર્ષિક ધોરણે ૨૦.૪ ટકા વધ્યો હતો અને છેલ્લા બે વર્ષમાં વાર્ષિક ધોરણે સરેરાશ ૧૮ ટકા વધ્યો છે. 

ઇન્ડેક્સનો છેલ્લા ૧૨ મહિનાનો ઈપીએસ રૂા. ૧,૧૩૫.૪ છે, જે સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૪ના અંતે રૂા.  ૧,૦૫૭.૧ અને ડિસેમ્બર ૨૦૨૪ના અંતે રૂા. ૧,૦૮૧.૧ હતો. આ ગતિ લાંબા ગાળાના અને મધ્યમ ગાળાના વલણો કરતાં ધીમી છે. છેલ્લા ૨૦ વર્ષોમાં, ઈપીએસ વાર્ષિક સરેરાશ ૧૨.૬ ટકાના દરે વધ્યો છે જ્યારે ૧૦ વર્ષની સરેરાશ ૧૦.૮ ટકા રહી છે.

આ વિશ્લેષણ નિફ્ટી ૫૦ ના છેલ્લા ૧૨ મહિનાના પીઈ  ગુણાંક અને તેના અંતર્ગત ઈપીએસ  પર આધારિત છે, જે દરેક મહિનાના અંતે ઇન્ડેક્સના બંધ ભાવથી ગણવામાં આવે છે. ત્રિમાસિક કમાણી ચક્ર સાથે સંરેખિત કરવા માટે પીઈ અને ઈપીએસની ત્રણ મહિનાની મૂવિંગ એવરેજનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. ઇન્ડેક્સ ઈપીએસ તેમાં સમાવિષ્ટ ૫૦ કંપનીઓના સંયુક્ત ચોખ્ખા નફાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.

દરમિયાન, ૨૦૨૩ અને ૨૦૨૪ના ઉચ્ચતમ સ્તરથી મૂલ્યાંકનમાં માત્ર નજીવો સુધારો જોવા મળ્યો છે. હાલમાં આ ઇન્ડેક્સ લગભગ ૨૧.૮ ગણા પાછળના પીઈ ગુણાંક પર ટ્રેડ કરી રહ્યો છે, જે ૨૦૨૪ માં ૨૩ ગણા અને ૨૦૨૩ માં ૨૨.૩ ગણા સરેરાશ કરતા ઓછો છે. મૂલ્યાંકન આ વર્ષે ફેબુ્રઆરીના અંતમાં જોવા મળેલા લગભગ ૨૦ ગણા રોગચાળા પછીના નીચા સ્તરથી ઉપર છે.

વિશ્લેષકો મંદી છતાં ભવિષ્યની કમાણી અંગે રોકાણકારોના આશાવાદને મૂલ્યાંકનમાં આ મજબૂતાઈનું કારણ આપે છે. વિશ્લેષકોએ તેમની Q1 FY૨૬ કમાણી સમીક્ષામાં લખ્યું છે,  નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૬માં નિફ્ટી ૫૦ માટે ઈપીએસ  ૯ ટકા વધવાનો અંદાજ છે, જે ઉત્તેજક નાણાકીય અને નાણાકીય પગલાંને કારણે મેક્રોઇકોનોમિક દ્રશ્યમાં અપેક્ષિત સુધારાને સમર્થન આપે છે.

 છેલ્લા બે મહિનામાં ટેરિફ સંબંધિત અનિશ્ચિતતાઓને કારણે ભારતીય શેરબજાર અસ્થિર રહ્યું છે, પરંતુ એવું માનવું છે કે સુધારેલી કમાણીની સંભાવનાઓ અને વાજબી મૂલ્યાંકન સામાન્ય લાભ પછી બજારને મદદ કરશે.

ધીમી કમાણી અને વધેલા મૂલ્યાંકનના સંયોજને ભાવ-થી-કમાણી વૃદ્ધિ (PEG) ગુણોત્તરમાં તીવ્ર વધારો કર્યો છે. તે હવે લગભગ ૩ ગણો છે, જે ૫૨ મહિનામાં સૌથી વધુ છે, જે ડિસેમ્બર ૨૦૨૪ ના અંતમાં ૧.૧૮ ગણો અને સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૪ માં ૧.૧૯ ગણો હતો.

કેટલાક વિશ્લેષકોએ ચેતવણી આપી છે કે તે મૂળભૂત અને બજાર કિંમત નિર્ધારણ વચ્ચેના અંતરને પ્રતિબિંબિત કરે છે. ભારતીય બજારો હજુ પણ મૂળભૂત બાબતોથી મોટાભાગે અલગ છે અને રિટેલ રોકાણને વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ઊંચા મૂલ્યાંકન દ્વારા ટેકો મળી રહ્યો છે. વિશ્લેષકો સરકારના મૂડી ખર્ચમાં ઘટાડો અને હાઉસિંગમાં સ્થાનિક રોકાણમાં સંભવિત ઘટાડાને કારણે નબળી રોકાણ માંગની અપેક્ષા રાખે છે. મુખ્ય વૈશ્વિક અર્થતંત્રોમાં સુસ્ત ગ્રાહક અને કોર્પોરેટ સેન્ટિમેન્ટ વચ્ચે નિકાસ પણ દબાણ હેઠળ રહેવાની ધારણા છે