ITR ફાઇલ કરતાં પહેલા ખાસ ચેક કરવા જોઈએ આ 2 ફૉર્મ, નહીંતર અટકી શકે છે રિફંડ!

Income Tax Filing 2025: ઈનકમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ આઈટીઆર ફાઈલિંગની પ્રક્રિયાને અત્યંત સરળ બનાવી રહ્યું છે. જેના માટે CBDT (Central Board of Direct Taxes)એ હાલમાં જ ઈનકમ ટેક્સ રિટર્ન ફોર્મમાં અમુક મોટા  ફેરફારો કર્યા છે. જેથી કરદાતા સરળતાથી અને ઝડપથી આઈટીઆર ફાઈલ કરી શકે.

આઈટીઆર ફાઈલ કરવા માટે ઈનકમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટની ઈ-ફાઈલિંગ વેબસાઈટની મુલાકાત લો. જેમાં પાન નંબર ઉમેરતાં જ તમારી ઘણી બધી વિગતો ફોર્મ 26AS અને એન્યુઅલ ઈન્ફોર્મેશન સ્ટેટમેન્ટ (AIS) પહેલાંથી જ ઉપલબ્ધ છે. જો કે, આ બંને ફોર્મની ચકાસણી કરવી અત્યંત જરૂરી છે. ઘણીવખત ટેક્નિકલ ખામી અથવા ખોટી વિગતોના કારણે રિફંડ મેળવવામાં મુશ્કેલી નડી શકે  છે. તેમજ ખોટું રિટર્ન ફાઈલ થાય તો ઈન્કવાયરીનો સામનો પણ કરવો પડી શકે છે. 

ટેક્સ રિફંડ-નોટિસથી બચવા કરો આ કામ

આ બંને ફોર્મ ઈનકમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટની વેબસાઈટ પર ઉપલબ્ધ હોવા છતાં ઝીણવટપૂર્વક ચકાસણી અવશ્ય કરો. જેથી કોઈ વિગતો બાકી રહી ગઈ હોય અથવા ખોટી વિગતો દર્શાવાઈ હોય તો તેમાં સુધારા-વધારા કરી શકાય. ટેક્સ ડિડક્શન ક્લેમ પણ ચકાસો. આ બંને ફોર્મ જોયા વિના સીધુ રિટર્ન ફાઈલ કરવાથી ઘણી વખત રિફંડ અટકી શકે છે. અથવા તો ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ તરફથી નોટિસ આવી શકે છે.

ફોર્મ 26ASમાં આ માહિતી ચકાસો

ફોર્મ 26AS એ એક ટેક્સ ક્રેડિટ સ્ટેટમેન્ટ છે જે તમને જણાવે છે કે તમારા પાન પર કેટલો ટેક્સ જમા થયો છે. તેમાં TDS,  સેલ્ફ-અસેસમેન્ટ ટેક્સ, એડવાન્સ ટેક્સ, તમારા પગાર અથવા અન્ય આવક પર કાપવામાં આવેલ રિફંડ વિશેની માહિતી હોય છે. કેટલાક મોટા ખર્ચાઓ અથવા રોકાણોની વિગતો પણ છે - જેમ કે મિલકત ખરીદવી અથવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરવું. જો કોઈ ભૂલ હોય, જેમ કે કોઈ TDS એન્ટ્રી કરવામાં આવી નથી, તો તમે તેને સુધારવા માટે તે વ્યક્તિ અથવા સંસ્થાનો સંપર્ક કરી શકો છો જેણે ટેક્સ કાપ્યો છે.

આ પણ વાંચોઃ શેરબજારની બે દિવસની તેજીને બ્રેક, સેન્સેક્સ 900 પોઈન્ટ તૂટ્યો, બેન્કિંગ-ઓટો શેર્સમાં પ્રોફિટ બુકિંગ

AISમાં કઈ માહિતી આપવામાં આવે છે?

એન્યુઅલ ઈન્ફોર્મેશન સ્ટેટમેન્ટ (AIS) એ એક દસ્તાવેજ છે જેમાં કરદાતાના સમગ્ર નાણાકીય વર્ષની આવક, ખર્ચ અને વ્યવહારો વિશેની માહિતી એક જ જગ્યાએ આપવામાં આવે છે. આ સિસ્ટમ ઈનકમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ દ્વારા નવેમ્બર 2021માં શરૂ કરવામાં આવી હતી, જેથી કરદાતાઓ સરળતાથી ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરી શકે. AIS વાસ્તવમાં ફોર્મ 26AS નું થોડું અપગ્રેડ કરેલું એડિશન છે. તેમાં બેન્ક તરફથી મળેલ વ્યાજ, ડિવિડન્ડ આવક, મ્યુચ્યુઅલ ફંડની ખરીદી અને વેચાણ, શેર ટ્રેડિંગ, ભાડું, વિદેશમાં મોકલેલા પૈસા, મોટા ક્રેડિટ કાર્ડ ખર્ચ વગેરે જેવી માહિતી સામેલ છે.

ભૂલ સુધારવા કરી શકો છો અરજી

આ બંને ફોર્મ એ એક પ્રકારની ફાઈનાન્સિયલ પ્રોફાઇલ છે, જેને જોઈને તમે સમજી શકો છો કે ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ પાસે કઈ આવકની વિગતો છે. જો તમને કોઈ વિગતો ખોટી જણાય તો તમે પોર્ટલ પર જઈને તમારો પ્રતિભાવ આપી શકો છો અને તે એન્ટ્રીઓમાં સુધારો કરવા માટે અરજી કરી શકો છો. ITR ફાઇલ કરતા પહેલા, ફોર્મ 26AS અને AIS બંનેને ક્રોસ-ચેક કરો કે તમારી બધી આવક, કર કપાત, વ્યાજ વગેરે તેમાં યોગ્ય રીતે દર્શાવાયા છે કે નહીં. આ પગલું તમને ખોટા રિટર્ન ફાઇલ કરવાથી, ઈનકમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ તરફથી નોટિસ મળવાથી અથવા રિફંડમાં વિલંબથી બચવામાં મદદ કરશે.